مفهوم‌سازي افعال آخر آيات بر اساس زبان‌شناسي شناختي

چشم‌انداز، يكي از مهم‌ترين اصول عمليات تعبير است كه بر طبق آن مي‌توان به مخاطب نشان داد كه كدام بُعد از عناصر يك تعبير براي متكلم حائز اهميت بوده است. در قرآن كريم آيات بسياري هستند كه به فعل خاصي خاتمه يافته‌اند كه قطعاً اين چينش و گزينش افعال براي متكلم از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده است و با آن مي‌خواهد به مخاطبان خود يعني بندگان بفهماند كه بايد از دريچه اين افعال، به آن آيات نگاه شود و در اين افعال تعمق بيشتري صورت گيرد. اين پژوهش به دنبال آن است تا با روش توصيفي ـ تحليلي آن آيات را در ابتدا استخراج كرده، سپس به تحليل و توضيح آنها بر طبق نظريه چشم‌انداز بپردازد. نتايج اين بررسي نشان داد كه افعال آخر آيات در ارتباط تنگاتنگ با بافت آيات است و خداوند متعال از طريق اين افعال مي‌خواهد بر علم، ايمان، تفقه و يقين و ... بندگان بيفزايد. بنابراين آياتي كه به فعل «يعلمون» ختم شده‌اند، معمولاً خداوند در بافت آنها به اموري پرداخته است كه خواسته است با مطرح كردن آنها، بر جنبه معرفت آدميان بيفزايد؛ و آنجا كه فعل «يؤمنون» آمده است، از اموري كه مستلزم ايمان به خداوند متعال است، سخن به ميان آمده است.