ارزيابي تنوع ژنتيكي ژنوتيپ‌هاي گندم دوروم (.Triticum durum L) براساس ويژگي‎هاي فيزيولوژيك در شرايط تنش خشكي با استفاده از روش GGEBIPLOT

به منظور بررسي تنوع ژنتيكي بر اساس شاخص هاي فيزيولوژيك و تحمل به تنش خشكي 20 ژنوتيپ گندم دوروم، پژوهشي در سال زراعي93-1392 در مزرعه تحقيقاتي و آزمايشگاه فيزيولوژي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي كرمانشاه در قالب طرح آزمايشي بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در شرايط تنش خشكي انجام شد. نتايج تجزيه واريانس صفات مختلف زراعي، فيزيولوژيك و بيوشيميايي نشان داد كه اثر ژنوتيپ براي صفات آب نگهداري شده در برگ هاي بريده شده، راندمان مصرف آب، هدايت روزنه اي، كلروفيل b، كلروفيل كل، عملكرد دانه، فعاليت آنزيم هاي كاتالاز، پراكسيداز و سوپراكسيدديسموتاز معني دار بود. مقايسه ميانگين بين صفات مختلف نشان داد كه ژنوتيپ هاي 20، 5، 3، 1، 12و 13 داراي بيشترين مقدار در كليه صفات اندازه گيري شده بودند. بر اساس نتايج همبستگي در شرايط تنش خشكي صفت عملكرد دانه با كلروفيل b و كلروفيل كل و همچنين صفت محتوي نسبي آب برگ با كارايي فتوشيميايي فتوسيستم II همبستگي مثبت معني داري داشتند. بين صفت آب نگهداري شده در برگ هاي بريده شده باصفت ميزان فعاليت آنزيم سوپراكسيدديسموتاز همبستگي منفي معني داري وجود داشت. بين صفت كلروفيل a با كلروفيل b و كلروفيل كل و نيز بين كلروفيل b با كلروفيل كل همبستگي مثبت و معني داري وجود داشت. گراف هاي تجزيه GGEBIPLOT بهترين ژنوتيپ ها را براي صفات موردبررسي مشخص كرد و نتايج نشان داد كه ژنوتيپ هاي 5، 6، 20، 9، 2، 3، 10، 4 و 19 به عنوان ژنوتيپ هاي برتر شناخته شدند. چنين اطلاعات جامعي درباره ژنوتيپ ها براي تبديل آن ها به ارقام و معرفي به زارعين و نيز انتخاب والدين براي دورگ گيري بسيار مهم است.