بررسي فقهي اختلاف تقليد ميت با تقليد متوليان امر او در حج نيابتي

اگر تقليد يا اجتهاد ميت با تقليد و اجتهاد متوليان امر او در نيابت از حج متفاوت باشد، دو حالت متصور است؛  نخست، در اصل وجوب حج (مانند اشتراط استطاعت در رجوع به كفايت)؛ دوم، در فروع مترتب بر اصل وجوب حج  (مانند بلدي يا ميقاتي بودن قضاي حج ميت). در هر دو صورت، اختلاف تقليد و اجتهاد ميت يا با تقليد و اجتهاد وصي است يا با تقليد و اجتهاد ورثه و يا با تقليد و اجتهاد نايب (اعم از اجير و متبرع).  فقهاي عظام درباره هريك از حالت‌هاي پيشين، اقوالي بيان كرده‌اند. البته قول صحيح آن است كه اگر منوب‌عنه وفات يافت بايد تقليد يا اجتهاد متولي امر او؛ يعني وصي، ورثه و نايب مقدم گردد؛ مگر آنكه با نايب شرط كنند كه براساس تقليد يا اجتهاد ميت عمل كند؛ در اين صورت از باب وجوب وفاي به عهد، لازم است از همان متابعت شود؛ وقتي منوب‌عنه زنده است ولي قادر به حج مباشري نيست، بايد كسي را براي نيابت حج خود اختيار كند كه با تقليد يا اجتهاد او موافق باشد.