بررسي رابطۀ هوش هيجاني با تنش شغلي و فرسودگي شغلي پرستاران بخش‌هاي مراقبت ويژه مراكز آموزشي و درماني دانشگاه علوم‌ پزشكي همدان در سال 1393

The Relationship Between Emotional Intelligence and Job Stress and Occupational Exhaustion among Nurses of Health Care Centers in University Medical Sciences of Hamadan in 2014

مقدمه: پرستاران با به‌كارگيري هوش هيجاني با محيط اطراف خود و تنش شغلي، سازگاري بيشتري پيدا كرده و فرسودگي شغلي كمتري در محيط كار خواهند داشت. اين مطالعه با هدف بررسي رابطۀ هوش هيجاني با تنش شغلي و فرسودگي شغلي پرستاران بخش‌هاي مراقبت ويژه انجام شده است. روش كار: مطالعۀ حاضر توصيفي‌همبستگي از نوع مقطعي با روش نمونه‌گيري طبقه‌اي تصادفي روي 205 نفر از پرستاران بخش‌هاي مراقبت ويژه مراكز آموزشي و درماني (بهشتي، اكباتان، بعثت، فرشچيان، و فاطميه) شهر همدان در سال1393 انجام شد. براي گردآوري اطلاعات از سه پرسش‌نامۀ هوش هيجاني بار-آن، تنش شغلي فيليپ ال رايس، و فرسودگي شغلي مسلاچ استفاده كرديم. يافته‌ها: پرستاران‌هاي مراقبت ويژه از ميانگين نمرۀ هوش هيجاني متوسط (12/71±233/13)، ميانگين نمرۀ تنش شغلي (14/16±169/30)، و ميانگين نمرۀ مؤلفه‌هاي فرسودگي شغلي شامل خستگي هيجاني (13/77±29/96)، مسخ شخصيت (8/87±11/55) و كفايت شخصي (11/85±35/78) برخوردار هستند. هوش هيجاني با تنش شغلي (0/28- =r؛ 0/01=P) و همچنين مؤلفه‌هاي فرسودگي شغلي خستگي هيجاني (0/44- =r؛ 0/01= P)، مسخ شخصيت (0/37- r=؛ 0/01=P)، و كفايت شخصي (0/37- =r؛ 0/01 =P) ارتباط معكوس و معني‌داري داشت. نتيجه‌گيري: تنش شغلي مي‌تواند منجر به آسيب‌هاي جسمي يا رواني شود و در طولاني‌مدت باعث ايجاد نتايج منفي در عملكرد پرستاران و بيمارستان شود و در بلندمدت منجر به فرسودگي شغلي در پرستاران و كاهش توانايي در توجه‌كردن به بيماران مي‌شود. بنابراين، پيشنهاد مي‌شود تمهيداتي همچون توجه به مفهوم هوش هيجاني و ارتقاي آن در حرفۀ پرستاري براي پيشگيري از بروز چنين مشكلاتي در نظر گرفته شود.

Introduction: Using emotional intelligence, nurses will be more adaptable to their environment and job stress and will have less burnout in the workplace. The aim of this study was to investigate the relationship between emotional intelligence and job stress and occupational burnout among nurses in intensive care units. Methods: A descriptive cross-sectional correlation study with random stratified sampling method, 205 nurses of intensive care units in the educational and health centers (Beheshti, Ekbatan, Behesht, Farshchian and Fatemiyeh) in Hamedan city in 2014 were conducted. Data was collected by questionnaire of Emotional Intelligence-Load, Philip L. Rice's Job Stress, and Meslach's Burnout Questionnaire. Results: Special care nurses had a mean score of moderate emotional intelligence (233.13 ± 12.71) and the mean of occupational stress score (169.30±14.16) and the mean score of burnout components were emotional exhaustion (29.96±13.77) and personality deprivation (11.55±8.87) and personal capability (35.78 ± 11.85). Emotional intelligence with job stress (P=0.01, r=-0.28) also, the burnout components of emotional exhaustion (P=0.01, r=-0.44), personality depersonalization (P=0.01, r=-0.37) and personal adequacy (P=0.01, r=-0.37) had a reverse and significant relationship. Conclusion: Job stress can lead to physical or psychological harm and in the long run lead to negative outcomes in the performance of nurses and hospitals; in the long run, this leads to burnout in nurses and reduced ability to care for patients. Actions such as paying attention to the concept of emotional intelligence and promoting it in the nursing profession can be considered in preventing such problems.