نگرش عارفانه ابن عربي به ايمان فرعون با نگاهي به شعر شاعران عارف فارسي

ابن عربي عارف انديشمند و صاحب نظر در عرفان نظري با اثر بي بديل فصوص الحكم عقيده به ايمان فرعون قبل از مرگ و در نتيجه تبرئه او را دارد. اين عقيده از منظر شاعران و نويسندگان عارف فارسي زبان مورد تاييد قرار نگرفته و به اتفاق همگان به جهنمي بودن او و خلود در دوزخ اشاره كرده اند. اين پژوهش با روش توصيفي- تحليلي به نقد ديدگاه ابن عربي در مسأله مذكور مي پردازد و اثبات مي كند كه اولا لازمه سخن محي الدين، اتحاد ارواح مقتولين جهت ظهور موسي(ع)، اجتماع ارواح كثير در يك بدن است(تناسخ). ثانيا، توجه به آيات قبل و بعد آيه(يونس: 90) نيز عدم ايمان فرعون پيش از مرگ را تأييد مي نمايد. آيه قبل تحقق دعاي موسي(ع) و هارون(ع) در جهت عذاب و عدم ايمان فرعون و آيه بعد نيز استفهام انكاري از ايمان اوست. ديگر اينكه فرعون، به دليل مدعي الوهيت بودن(نازعات: ۲۴)، خدائي به جزء خود نمي‌شناخت. و به اين نتيجه مي‌رسد كه سئوال او از حقيقت خداوند (شعرا: 23) از جهت انكار و استبعاد بود نه شناخت حقيقي و علم به مظاهر اسمائي او.