بررسي جنگ لاي و تأثير آن بر اتحاد و اختلاف امير تيمور گوركاني با اميرحسين قزغني

جنگ لاي در اول ماه رمضان سال 766ق. ميان الياس خواجه، فرمانرواي الوس جَغتاي، با جبهه اميرحسين و امير تيمور گوركاني و به قصد بازپس‌گيري سمرقند در ساحل رود چِرچيق به وقوع پيوست. يك سال پيش‌ازاين اميرحسين و اميرتيمور در حوالي شهر كِش با لشكريان الياس خواجه به جنگ پرداختند. در اين جنگ سپاه الياس خواجه شكست خورد و متواري شد؛ اما الياس خواجه به قصد انتقام و بازپس‌گيري سمرقند به ماوراءالنهر آمد. اين نوشتار درصدد است تا با روش توصيفي ـ تحليلي ضمن توصيف چگونگي جنگ لاي و اشاره به تعامل اميرحسين و تيمور، به اين پرسش پاسخ دهد كه توسعه اختلاف بين اميرحسين و اميرتيمور پس از جنگ لاي چگونه در جلوس تيمور بر تخت سلطنت سمرقند مؤثر واقع شد؟ نتايج اين بررسي چگونگي غلبه مغولان شرق در جنگ لاي به علت عدم توافق اميران لشكر غرب و اهميت جنگ لاي در تقدير اميرتيمور و آينده سياسي ماوراءالنهر را مورد پژوهش و ارزيابي قرار مي‌دهد.