بررسي تأثير برنامه تركيبي مربي همتا و نظارت باليني بر وضعيت و عوامل استرس‌زاي آموزش باليني پرستاري

The effect of Peer instructor teaching and clinical supervision on the status and stressors of clinical nursing education

مقدمه: آموزش مربي همتا، يك مدل آموزشي است كه در آن دانشجويان ارشدتر به همكلاسي هاي خود‌ و يا دانشجويان كم‌تجربه‌تر آموزش مي‌دهند. نظارت باليني، فرايندي رسمي، منظم و مداوم است كه فرد كم‌تجربه ضمن دريافت مشاوره از ناظر يا فرد متبحر، عملكرد خود را بازنگري و ارتقاء مي‌دهد. آموزش باليني، جزء حياتي برنامه درسي علوم پزشكي مي‌باشد و كيفيت و كنترل عوامل تنش‌زاي آن داراي اهميت است. اين مطالعه با هدف تركيب مدل آموزشي مربي همتا و نظارت باليني بر وضعيت و عوامل استرس‌زاي آموزش باليني پرستاري صورت گرفت. روش بررسي: اين مطالعه از نوع نيمه تجربي مي‌باشد كه در آن برنامه تركيبي مربي همتا و نظارت باليني اجرا شد. نمونه‌هاي پژوهش، 60 نفر از دانشجويان پرستاري‌ ترم‌هاي سوم تا ششم شاغل به تحصيل در دانشكده پرستاري و مامايي يزد بودند كه به روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسش‌نامه چهار قسمتي دربرگيرنده مشخصات دموگرافيك، پرسش‌نامه ارزيابي عملكرد مربي در آموزش باليني، پرسش‌نامه استاندارد عوامل تنش‌زاي محيط باليني كك و كليهامر، پرسش‌نامه رضايت‌سنجي از دوره و ناظر باليني بود كه به روش خودگزارش‌دهي تكميل شد. تجزيه ‌و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 16 صورت گرفت. نتايج: بر اساس يافته‌ها ميانگين نمره ارزيابي همتا مربي 9/38 ±56/42 بود و ميانگين نمره كل عوامل تنش‌زاي باليني 5/6 ±38/72 بود. مربيان همتا در بيشتر موارد موافقت خود را با برنامه همتا مربي و نظارت باليني اعلام داشتند. نتيجه‌گيري: در اجراي برنامه تركيبي مربي همتا و نظارت باليني؛ عملكرد مربي همتا از نظر فراگيران خوب بود و همچنين عوامل تنش‌زاي باليني در سطح مرزي بين متوسط و ضعيف است. هر چند هر دو نتيجه رضايت‌بخش است اما جهت دستيابي به بالاترين كيفيت، نياز به برنامه‌ريزي دقيق‌تر و آماده‌سازي بيشتر همتا مربيان و اجراي دقيق‌تر نظارت باليني دارد.

Introduction: Peer instructor teaching is an educational model in which senior students teach to their classmates or junior students. Clinical supervision is a formal, systematic, and continuous that the inexperienced person reviews and improves their performance by receiving advice from a supervisor or expert. Clinical education is a vital component of the medical science curriculum and the quality and control of its stressors are important. The purpose of this study was to combine peer instructor training model with clinical supervision on the status and stressors of clinical nursing education. Methods: This is a quasi-experimental study in which a combined Peer instructor teaching and clinical supervision program was implemented. The research samples were 60 nursing students of Yazd nursing and Midwifery College who were studying in third and sixth semesters. They were selected by purposive sampling method. Data gathering tools included a four-part questionnaire including demographic characteristics, a questionnaire for assessing instructor performance in clinical education, a standard questionnaire for clinical stressors, a course satisfaction questionnaire and a clinical supervisor completed by self-report. Data analysis was done using SPSS 16 software. Result: on the finding the mean score of peer instructor evaluation was 56.42 ± 9.38 and mean score of clinical stressors was 38.72 ± 5.6. Peer instructor in most cases agreed with the peer instructor program and clinical supervision program. Conclusion: From the learners' point of view, peer instructor performance is at a good level, as well as clinical stressors at the boundary level between moderate and weak, although both results are satisfactory but there is a need for more careful planning and more training by peer educators and more accurate clinical supervision.