عنوان مقاله :
نقش ورمي‌كمپوست در تغيير مؤلفه‌هاي فيزيكي، شيميايي، هيدروليكي و آبشويي يك خاك لومي‌شني
پديد آورندگان :
باقري ، حسين دانشگاه بوعلي سينا - گروه مهندسي آب , زارع ابيانه ، حميد دانشگاه بوعلي سينا - گروه مهندسي آب , ايزدي ، عزيزالله دانشگاه سلطان قابوس - مركز تحقيقات آب
كليدواژه :
ضرايب هيدروليكي خاك , منحني رطوبتي خاك , آبشويي كربن آلي محلول , آبشويي نيترات , آبشويي كلوئيد
چكيده فارسي :
هدف مطالعه حاضر بررسي اثر ورمي‌كمپوست بر ويژگي‌هاي شيميايي، فيزيكي، هيدروليكي و آبشويي املاح و كلوئيدهاي خاك است. به‌منظور اصلاح خاك، 1.45 درصد وزني ورمي‌كمپوست با خاك طبيعي مخلوط و ويژگي‌هاي فيزيكي، شيميايي و هيدروليكي دو خاك طبيعي و خاك داراي ورمي‌كمپوست تعيين گرديد. سپس، ستون‌هايي با طول و قطر 20 و 5.95 سانتي‌متر تهيه و با 10 سانتي‌متر خاك پر شد تا عمل آبشويي به‌مدت 24 ساعت در حالت اشباع به‌درون آن‌ها انجام شود. محلول‌هاي خروجي در زمان‌هاي مختلف جمع‌آوري و مقادير سديم، نيترات، كربن آلي محلول، كل املاح محلول (TDS) و كلوئيد پس از اندازه‌گيري به صورت تجمعي تا 6 و 24 ساعت آبشويي محاسبه و مقايسه ميانگين‌ها در سطح 5% انجام شد. ورمي‌كمپوست، از ويژگي‌هاي شيميايي ماده آلي، كربن آلي، نيترات قابل استخراج، سديم محلول، سديم محلول و تبادلي، EC و TDS را به‌اندازه 12.42، 12.9، 118.96، 80.43، 44.48، 109.4 و 109.4 درصد افزايش و pH را 2.35 درصد كاهش داد. كاهش 3.81 درصدي چگالي ظاهري، افزايش 1.38، 7.25 و 5.6 درصدي تخلخل، هدايت هيدروليكي و سرعت آب‌حفره‌اي و جابجايي منحني رطوبتي به سمت رطوبت‌هاي بيشتر در اطراف نقطه اشباع و پژمردگي دائم از ديگر اثرات ورمي‌كمپوست است. طبق نتايج آبشويي، ورمي‌كمپوست موجب آبشويي معني‌دار سديم، نيترات، كربن آلي، TDS و كلوئيد خاك در سطح احتمال 5 درصد و كاهش نرخ آن‌ها در زمان‌هاي طولاني‌تر شد. علي‌رغم نتايج مثبت كاربرد ورمي‌كمپوست، فرآيند آبشويي24 ساعته به‌سبب خروج تنها 8 درصد از TDS بخش ورمي‌كمپوست خاك، نقش موثري در كاهش شوري خاك نداشت در حالي كه سبب خروج 44.6 درصد از نيترات ورمي‌كمپوست خاك شد كه مي‌تواند نگران‌كننده باشد. با توجه به اينكه اين مطالعه تنها بر روي يك خاك شني‌لومي در شرايط آزمايشگاهي انجام شده لذا نتايج آن قابل تعميم به ديگر خاك‌ها نبوده و براي خاك‌هاي با بافت متفاوت انجام مجدد اين مطالعات توصيه مي‌گردد.
