مفهوم شناسي استطاعت در فرض عدم حاجت به راحله

فقهاي اماميه معتقدند مكلفي كه قادر به تحصيل راحله نيست ـ حتي در فرض عدم حاجت به راحله ـ عنوان مستطيع بر وي صدق نمي كند. علامه حلي و فيض كاشاني، خلاف ديدگاه مذكور را دارند. محقق سبزواراي، مسئله را خالي از اشكال نمي‌داند و معتقد است ظاهر اخبار، بر خلاف ديدگاه فقهاست. در اين مقاله، كه به روش توصيفي ـ تحليلي به نگارش درآمده، ضمن بازپژوهي و تقويت نقدهاي قائلان به ديدگاه خلاف مشهور، اثبات شده است كه استطاعت را خواه به معناي عرفي و يا به معناي خاص شرعي، موضوع ادله وجوب حج بدانيم، مكلفي كه قادر به تحصيل راحله نيست اما بدون مشقت مي‌تواند خود را به مراسم حج برساند، استطاعت او متوقف بر تحصيل راحله نيست. نهايتاً به حكم الغاي خصوصيت و لزوم توجه به وحدت سياق، گفته شده تحصيل زاد نيز كه در سياق تحصيل راحله قرار گرفته است، موضوعيت نخواهد داشت.