مقايسه روش دراستيك استاندارد و مدل‌هاي ناپارامتريك يادگيري بر پايه نمونه با پارامتر K (IBK) و درخت تصميم M5 در مكان‌يابي پتانسيل آلودگي آب‌هاي زيرزميني (مطالعه موردي: دشت آستانه-كوچصفهان)

زمينه و هدف: با توجه به نياز روزافزون جوامع بشري به منابع آب زيرزميني، حفاظت و جلوگيري از آلودگي اين منابع امري ضروري تلقي مي‌گردد. مطالعه حاضر با هدف ارزيابي آسيب‌پذيري آبخوان آب زيرزميني آبخوان دشت آستانه-كوچصفهان استان گيلان، با استفاده از روش دراستيك و مدل‌هاي ناپارامتريك انجام شد. مواد و روش‌ها:در اين پژوهش، پارامترها به صورت 7 لايه در محيط نرم‌افزار سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) براي دشت تهيه و پس از وزن‌دهي و تركيب رتبه‌هاي استاندارد، نقشه آسيب‌پذيري آب‌هاي زيرزميني دشت با استفاده از روش دراستيك تعيين گرديد. براي صحت‌سنجي مدل، از داده‌هاي نيترات در منطقه استفاده شد. سپس با كمك مدل‌هاي ناپارامتريك يادگيري بر پايه نمونه با پارامتر K و درخت تصميم M5 مقدار نيترات تخمين زده شد. همچنين آزمون گاما براي يافتن بهترين تركيب پارامترهاي ورودي اجرا گرديد.   يافته‎ها: بر اساس نتايج اين پژوهش، آسيب‎پذيري آبخوان دشت كوچصفهان در 18.56% داراي آسيب‌پذيري اندك، 51.29% داراي آسيب‎پذيري اندك تا متوسط، 28.46% داراي آسيب‎پذيري متوسط تا زياد و 1.67% داراي آسيب‎پذيري زياد مي‎باشد. همچنين هر دو مدل ناپارامتريك به‌كار گرفته شده تخمين مناسبي از مقدار نيترات مي‎دهند، اما مدل M5 بهترين نتايج را دربرداشت (0.98=R2). نتيجه‎گيري:مدل‌هاي ناپارامتريك، روشي كارا در تخمين آسيب‌پذيري آبخوان محسوب مي‌شوند و نتايج دقيقي از برآورد پتانسيل آلودگي در منطقه مي‌دهند. اين نكته برتري مدل M5 نسبت به ساير روش‌هاي مورد بررسي در آسيب‌پذيري آبخوان را نشان مي‌دهد. نوع مقاله: پژوهشي