بررسي شناختي تأثير مصنوعات فرهنگي بر درك استعاري مفهوم زمان در زبان فارسي

در فرهنگ هاي مختلف، افراد براي ساختن بازنمايي هاي زباني زمان از فضا استفاده مي كنند. به طور كلي، دو رويكرد مختلف نسبت به عبارت هاي زماني اشاره اي مشهود است: يكي استعاره زمان متحرك و ديگري استعاره ناظر متحرك. در استعاره زمان متحرك، زمان به گونه اي در حال حركت به جلو مفهوم سازي مي شود. در حالي كه در استعاره ناظر متحرك، ناظر در حال حركت به جلو مفهوم سازي مي گردد. هدف اين پژوهش بررسي شناختي تأثير مصنوعات فرهنگيبر درك استعاري مفهوم زمان در زبان فارسي است. دراين راستا، به پيروي از دافي و فيست (2014) سه آزمون بر اساس پرسش مبهم جلسه چهارشنبه مك گلون و هاردينگ (1998) تهيه شد. آزمايش اول به طور مستقيم ارتباط پاسخ ها به پرسش جلسه چهارشنبه در دو شرايط تقويمي و فرازباني را بررسي مي كند. آزمون دوم، روابط خاص فرهنگي بين فضا و زمان و نقش جهت رسم الخط فارسي را در استدلال زماني بررسي مي كند. در آزمون سوم، با تكيه بر بازنمايي هاي مدور زمان، نقش ساعت آنالوگ در رفع ابهام از پرسش جلسه ظهر بررسي مي شو د. اين امر با مقايسه پاسخ هاي مشاركان با ساعت داراي جهت ساعت گرد و پادساعت گرد انجام گرفت. بدين منظور، تعداد 40 گويشور فارسي زبان از دانشجويان دانشگاه سيستان و بلوچستان براي انجام آزمون ها انتخاب گرديدند. از آزمون هم خواني خي دو براي تجزيه و تحليل آماري استفاده شد. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد ديدگاه افراد در مورد حركت رويـدادها در زمان نه تنـها ناشي از تجربه هايشان از حركت در فضا مي باشد، بلكه ريشه در الگوهاي تعاملي آن ها با مصنوعات فرهنگي نيز دارد. علاوه بر اين، نتايج نشان مي دهد كه در درك عبار ت هاي استعاري مبهم زماني، افراد به طور خودكار به بازنمايي هاي فضايي درمورد زمان دسترسي دارند و از آن ها استفاده مي كنند. مشاركاني كه با نگاشت فضازمان معكوس مواجه شدند، در پاسخ هايشان اختلال مشاهده شد كه اين امر از طريق استدلال زماني آنها منعكس شده است. در نتيجه، شكل دقيق تري از بازنمايي هاي زماني نسبت به گفتار نمادين صرف ارائه مي دهند. از اين رو، مصنوعات فرهنگي نقش مهمي در فرايند شناختي جسمي شدگي ايفا مي كنند كه نه تنها به شناخت جسمي شدگي كمك مي كند، بلكه بر آن تاثير نيز مي گذارد.