روند تغيير كاربري اراضي و ارزش خدمات اكوسيستم در دشت همدان– بهار، با تاكيد بر مناطق نيمه‌طبيعي

با هدف بررسي ارزش خدمات اكوسيستم و مقايسه تغييرات اراضي نيمه طبيعي و كاربري اراضي در بين سال هاي 1347 و 1395 از تفسير عكس هاي هوايي و تصاوير ماهواره اي در 167 كيلومتر مربع از دشت همدانبهار واقع در استان همدان بهره گرفته شد و سه كاربري زمين شامل زراعي، صنعتيمسكوني و مناطق نيمه طبيعي مشخص و تغييرات صورت گرفته در سطح كاربري اراضي و تراكم مناطق نيمه طبيعي در بين و درون اراضي زراعي (مناطق بافر اكولوژيك) به عنوان دو شاخص موثر در ارزيابي ارزش اقتصادي خدمات اكوسيستم تعيين و ارزيابي شد. نتايج مطالعه نشان داد كه در مقايسه كاربري اراضي در سال1347 با سال 1395 كاهش شديد در وسعت اراضي نيمه طبيعي و به همين نسبت افزايش وسعت كاربري صنعتي مسكوني مشهود است .در مجموع كاهش 94 درصدي سهم اراضي نيمه طبيعي و افزايش 631 و 6 درصدي سهم صنعت و كشاورزي تغييرات شديدي را در كاربري زمين نشان مي دهد. اين تغييرات در كل منجر به كاهش بيش از هفت ميليون دلار به صورت سالانه در ارزش خدمات اكوسيستم شده است (9.38 دلار در هكتار در سال). با اين حال تعداد مناطق بافر اكولوژيك در دو سال مورد مطالعه تغيير معني داري نكرده است، هرچند به هر حال كاهش اتفاق افتاده است، به صورتي كه متوسط تعداد اين مناطق از 49.3 در سال 1347 به 34.3 در سال 95 كاهش داشته است. در نهايت توصيه مي شود نقشه راه مديريت زمين جهت استفاده در برنامه هايي توسعه اقتصادي آينده، همزمان با توجه به حفاظت از مناطق طبيعي و نيمه طبيعي و همچنين تنوع زيستي ترسيم شود.