مسير سامانه‌هاي بارش غربي و پيش زمينه‌هاي متن اقليمي (نگاره اقليمي) آن‌ها مورد مطالعه: منطقه كيخسروي زاگرس

The Tracks of Rainy Western Systems and Their Climatic Context. Case Study: Zagros Kaykhosravy Area

مقاله داراي دو مفهوم جديد در ادبيات اقليم­ شناسي است. اين دو واژه عبارتست از متن اقليمي (نگاره اقليمي) و كيخسروي زاگرس واژه اول وام گرفته از نظريه ژنت نظريه­ پرداز ساختارگرا است كه ترجمان آن به زبان اقليم ­شناسي بدين معني است كه مكان­ ها داراي متن يا نگاره اقليمي هستند واين نگاره­ هاي اقليمي هستند كه رفتار سامانه ­هاي اقليمي را شكل مي ­دهند. واژه دوم، يك مفهوم مكاني است كه در اين مقاله براي يكي از دو كانون پربارش ايران يعني زاگرس مركزي بكاربرده شده­ است. مسئله مهم بررسي نقش نگاره­هاي اقليمي ايران بر رفتار سامانه­هاي غربي است، روش كار بيشتر متكي به پديدارشناسي است و لذا اگر چه از داده­ هاي اقليمي بهره برده شده ولي اين داده­ ها در چارچوبي تاويلي تحليل شده است. براي دستيابي به اهداف پژوهش ابتدا نقشه نگاره اقليمي در محدوده 50-10 درجه شمالي و 75-20 درجه شرقي تهيه و 5 عامل موثر در تحليل متن يعني فشار، دما، بارش، رطوبت نسبي، و تبخير در سطح 500 هكتوپاسگال براي يك دوره آماري از (2015-1980) تحليل شد. سپس گونه ­شناسي سامانه­ هاي ورودي از غرب در يك بازه(2017-1987) ساله صورت گرفت وكريدور عبورسامانه­ هاي غربي مشخص گرديد. اين روش اين امكان رافراهم آورد كه بتوان براساس روش ماتريس تفاضل داده­هاي اقليمي، نگاره­ هاي اقليمي ايران مشخص و رفتار سامانه­ ها دربرابر نگاره­ هاي اقليمي ارزيابي شود. بررسي­ هاي فوق نشان ­داد كه : *ايران داراي سه نگاره اقليمي است.*سامانه ­هايي كه از كيخسروي زاگرس مي­گذرند در دو تيپ بارش­زا و غير بارشي طبقه­بندي مي­شوند و براي آنكه بتوانند زايش بارشي داشته باشند تنها كافي است در كوهرنگ به ميزان 2/2درجه سليسوس دماي آنها كاهش يابد.*تالاب بين­ المللي هور العظيم در متن اقليمي (نگاره اقليمي) ايران مي­ تواند نقطه نظريه آشوب در بارش ­هاي زاگرس مركزي باشد.

The title of this article has two new meanings that are not commonly used in classical climatology, and this implies a particular issue. These two terms are the clima- context and the Kaykhosaravy Zagroos. The first word implies a concept borrowed from the theory of genet (1930), and in the language of climatology means that the places contain a clima- context and these are forming the behavior of the climatic systems. The second word (Kaykhosaravy Zagroos) is a space concept used for one of the two most prominent rainy core and means the Zagroos hat. This research is based on the Anthropocene theory (the human age in which man became the dominant force on the earth's system.) and choes theory (in this theory, it is believed that in all phenomena there are points where a slight change in them will make great changes and This principle is particularly true in atmospheric and climate models