بررسي شيوع موكوزيت دهاني ناشي از شيمي درماني و ريسك فاكتورهاي آن در كودكان مبتلا به بدخيمي مراجعه كننده به بخش هماتولوژي و انكولوژي بيمارستان كودكان دكتر شيخ در سال 1393

The Prevalence of Oral Mucositis Caused by Chemotherapy and its Risk Factors in Children with Cancer who were Referred to Hematology and Oncology Wards of Doctor Sheikh Hospital in 2014

مقدمه موكوزيت دهانييكي از عوارض جدي راديوتراپي و شيمي درماني است. مطالعه حاضر با هدف بررسي شيوع موكوزيت دهاني ناشي از شيمي درماني و ريسك فاكتورهاي آن در كودكان مبتلا به سرطان هاي شايع كه در سال 1393 به بخش هماتولوژي و انكولوژي بيمارستان دكتر شيخ مراجعه كرده بودند صورت گرفت. روش كار مطالعه حاضر يك مطالعه توصيفي مقطعي است كه بر 123 كودك مبتلا به بدخيمي كه در سال 1393 به بيمارستان دكتر شيخ مراجعه كرده بودند انجام شد. شيوه گردآوري اطلاعات به صورت ميداني و ابزار آن از نوع مشاهده و چك ليست بود. اطلاعات دموگرافيك شامل سن، جنس، نوع گروه خوني، نوع داروي شيميايي و نوع بدخيمي از پرونده بيماران استخراج شد. قبل از آغاز شيمي درماني تمامي بيماران بر اساس ايندكس بهداشت دهاني مورد معاينه دهاني قرار گرفتند. سپس بيماران در سه ماه اول و دوم درمان از نظر موكوزيت دهاني مورد ارزيابي قرارگرفتند. نتايج حاصله توسط نرم افزار SPSS و آزمون هاي ويلكاكسون، من ويتني، آناليز واريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و سطح معني داري 0/05>p در نظر گرفته شد. نتايج در اين مطالعه ميانگين سني بيماران 2/93±5/97 بود. بين سن و شدت موكوزيت در سه ماهه اول (0/02=p) و سه ماهه دوم (0/001>p) ارتباط معني داري وجود داشت . اكثر بيماران شركت كننده مبتلا به ALL بودند كه بيشتر بيماران مبتلا به موكوزيت دهاني را در سه ماهه اول درمان تشكيل مي دادند. اما اين نتايج در سه ماهه دوم ديده نشد. بررسي وضعيت اندكس پلاك و شدت موكوزيت در بيماران نشان داد كه بين اين دو متغير در سه ماهه اول (0/002=p) و دوم (0/011=p) درمان ارتباط معني داري وجود داشت. مصرف داروي سيتارابين و سيكلوفاميد با تغييرات شدت موكوزيت ارتباط معنا داري داشت. نتيجه گيري به طور كلي شديدترين موكوزيت دهاني در چهاردهمين روز درمان تجربه مي شود. ريسك فاكتورهاي سن و اندكس پلاك در سه ماهه ي اول و دوم و همچنين رژيم درماني سيكلوفسفاميد و سيتارابين در شدت موكوزيت دهاني بيماران نقش دارند. بنابراين اتخاذ يك رژيم دارويي با ريسك موكوزيت كمتر و رعايت بهداشت دهان سهم موثري در كاهش شدت موكوزيت دارد.

Introduction: Oral mucositis (OM) is one of the serious side effects of radiotherapy and chemotherapy. This study aimed to determine the prevalence of oral mucositis caused by chemotherapy and its risk factors in children with cancer to hematology and oncology wards of Doctor Sheikh Hospital. .Methods: this was a cross-sectional study that was performed on 123 children with cancer who were referred to Doctor Sheikh Hospital in 2014. This was a field study and data were collected by observation and checklist. Then, all patients were examined in the first and second quarter of treatment. Data were analyzed by SPSS software analysis. Results: In this study, the mean of the age of the patients was 5.97± 2.93. There was a significant difference between the age and severity of oral mucositis in the first quarter (p=0.02) and second quarter (p<0.001). However, this result was not reported in the second quarter. There was a significant difference between the plaque index and severity of oral mucositis in the first quarter (p=0.002) and second quarter (p=0.011) of treatment. Conclusion: some risk factors such as age and plaque index affect the severity of oral mucositis in the first and second quarter of treatment. Also, Cyclophosphamide and cytarabine regimen play a role in the severity of oral mucositis in the first and second quarter of treatment. Therefore, take an appropriate and effective regimen and adequate oral hygiene reduce the severity of oral mucositis.