مفاهيم بنيادين پرستاري در تفكر اسلامي: ارائه مدل

Nursing basic concepts of islam thought: a conceptual model

مقدمه: مدل هاي مفهومي بايستي در صدد تبيين مفاهيم بنيادين پرستاري (متاپارادايميك) نظير انسان، پرستاري، سلامتي و محيط باشند و به عنوان چارچوب علمي و عملي كاملاً انعطاف پذير، با در نظر گرفتن فرهنگ و ارزش هاي جامعه، بگونه اي عمل نمايند كه امكان استفاده مؤثرتر آن در جوامع مختلف باشد. زيرا از مشخصه هاي مهم علمي و حرفه اي بودن پرستاري، طراحي مدل هاي مفهومي است كه موجب توسعه دانش و شكل گيري هويت حرفه اي پرستاري گردد. اين مطالعه با هدف تدوين مدلي متكي بر ديدگاه اسلامي در صدد ارائه چارچوب بنيادي، جهت رفع مطالعات حرفه اي پرستاري در جوامع اسلامي بوده است. روش: جهت دست يابي به مفاهيم مورد مطالعه، از روش جستار فلسفي و با رويكرد تحليل مفاهيم (متد مورس و همكاران) و با استفاده از نظريه مشتق شده -كيفي مبتني بر تلفيق مفهوم، جهت تدوين مدل بكار رفته است. يافته ها: با بررسي مفاهيم چهارگانه متاپارادايم پرستاري و بر اساس ديدگاه اسلامي، يك مدل مفهومي پرستاري ارائه شده است. نتيجه گيري: در تفكر اسلامي انسان با محيط خويش داراي ارتباطات دو جانبه و تعاملي مي باشد. محيط، سهم بسيار عمده اي در ايجاد سلامتي و بيماري انسان دارد. از طرفي سلامتي انسان نه تنها عبارت است از تعادل درون هر كدام از ابعاد انسان (زيستي، شناختي، عاطفي، اجتماعي و معنوي) بلكه شامل بر تعادل ما بين آنها نيز مي باشد، از اين رو پرستار به عنوان عامل محيطي مي تواند بر انسان (بيمار) تأثير گذاشته و در ايجاد و حفظ سلامتي وي تلاش نمايد. و از طرفي از اين امر نيز بهره جسته و به رشد و تكامل برسد.

Introduction: Conceptual model should be explain the basic concepts of nursing (Metaparadigm), including human beings, nursing, health and environment, and as a practical and highly flexible framework, taking into account the culture and values of the community, to act in a way that allows be used more effectively in various countries. Because of the important characteristics of scientific and professional nursing, conceptual models designed to develop knowledge and nurses' professional identity formation. So this study aims is to develop a model based on Islamic perspective to provide a basic framework for the elimination of professional studies in Islamic societies. Method: To achieve the concepts of the study we used philosophical inquiry and the concept’s analysis of Mors and et.al. For designing the model we used qualitatively-derived theory using of concept integration. Results: with the study of four nursing metaparadigm base on Islamic perspective, nursing conceptual model was presented. Conclusion: In Islamic thought human being as an interaction with his environment. Environment has a main role in developing of health and disease of humans. On the other hand the health not only is the balance of human aspects, but also includes the balance between these aspects, So the nurse will influence in the creation and maintain human’s health, therefore nurse will benefit this matter and she/he will reach the development.