نسبت كرامت و آزادي در اسلام و ليبراليسم

فاقد عنوان لاتين

انسان در اصل تكوين و ذات خويش، به‌واسطة بر‌خورداري از روح و عقل الهي، موجودي صاحب كرامت و اختيار است و اين كرامت و آزادي، عطية الهي است كه براي همة انسان‌هاي جهان، از هر نژادي و رنگي، به‌طور مساوي مفروض و مسلّم است و هرگونه بر‌تري‌طلبي بر پاية مليت، نژاد، رنگ، پوست، مال، ثروت و موقعيت‌هاي اجتماعي، خانوادگي، قومي و مانند آن، ممنوع و منافي با كرامت ذاتي نوع بشر است. اين مقاله با روش توصيفي ـ تحليلي و با هدف بررسي و تحليل نسبت كرامت با آزادي در دو تفكر اسلام و ليبراليسم به سرانجام رسيده و در‌صدد پاسخگويي به اين پرسش مهم است كه تفاوت مكتب اسلام با نگاه ليبراليسم به كرامت و نسبت آن با آزادي چيست. يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه ليبراليسم با تأكيد بر كرامت ذاتي و آزادي مطلق انسان، هيچ رفتار و عملي حامل تحديد يا تقييد را بر‌نتابيده است و اين دو ويژگي (كرامت و آزادي) هيچ‌گاه و در هيچ حالتي، از انسان جدا‌شدني نيست؛ حتي اگر مرتكب بزرگترين جنايت شود. بنابر‌اين، كرامت او مطلق بوده و او براي انتخاب هر چيزي آزاد است و هر عملي كه از او سر زند، نمي‌تواند او را از كرامت ذاتي بيندازد. انسان‌گرايي، عقل خود‌بنياد و آزادي مطلق، از مهم‌ترين مباني كرامت ذاتي در تفكر ليبراليسم است. در مقابل، مكتب وحياني اسلام، افزون بر بيان كرامت ذاتي آدمي، به كرامت ارزشي و آزادي مسئولانة او نيز توجه كرده است؛ به اين بيان كه انسان به موجب عمل و تلاش خود، اين مرتبه از كرامت را كسب مي‌كند و موجب رشد و تعالي خود را فراهم مي‌سازد. اين كرامت بر مباني‌اي استوار است كه مهم‌ترين آنها عبارت‌اند از مسجود فرشتگان بودن؛ جانشيني خدا، امانت‌داري؛ علم ويژة خدادادي؛ تسخير موجودات؛ اشرف مخلوقات بودن؛ آزادي و اختيار داشتن؛ تقوا؛ عقل و فطرت الهي.

فاقد چكيده لاتين