تأثير مداخلۀ توان‌بخشي شناختي بركاركردهاي اجرايي و توجه دانش‌آموزان داراي مشكل يادگيري

The Effect of Cognitive Rehablitation Trainings on Executive Functions and Attention in Students with Learaning Problem

پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير مداخلۀ توان‌بخشيِ شناختي بر بهبود كاركردهاي اجرايي و توجه دانش‌آموزان داراي مشكل يادگيري انجام شد. در يك طرح آزمايشي پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه كنترل و پيگيري با روش نمونه‌گيري دردسترس 42 نفر از دانش‌آموزان كم‌پيشرفت مدارس ابتدايي شهر تهران انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل گمارش شدند. گروه آزمايش 12 جلسه مداخلۀ توان‌بخشي شناختي دريافت كردند. مقياس درجه‌بندي رفتاري كاركردهاي اجرايي و آزمون رنگ ـ واژه استروپ در مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري يك ماهۀ براي دو گروه اجرا شد و يافته‌­ها با استفاده از آزمون تحليل واريانسِ آميخته مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌­ها نشان داد كه بين دو گروهِ آزمايش و كنترل، در متغيرهاي بازداري، آغازگري، حافظۀ كاري، برنامه‌ريزي، پايش تكليف، سازمان‌دهي مواد و توجه در مراحل پس‌آزمون و پيگيري تفاوت معني‌داري وجود دارد. بدين معنا كه گروه آزمايش كه مداخلۀ توان‌بخشيِ شناختي را دريافت كردند، در مرحلۀ پس‌آزمون در كاركردهاي اجرايي و توجه، عملكرد بهتري نسبت به گروه كنترل نشان دادند كه تغييرات ايجاد شده در مرحلۀ پيگيري نيز پايدار بوده است. همچنين براساس نتايج به دست آمده، مداخلۀ توان‌بخشيِ شناختيِ تأثير معناداري بر جابجايي و كنترل هيجاني اين دانش‌آموزان نشان نداد. با توجه به يافته‌هاي به دست آمده مي­توان چنين گفت كه استفاده از مداخله توان‌بخشي شناختي، در جهت كاهش مشكلات شناختي و بهبود پيشرفت تحصيلي دانش آموزان داراي مشكل يادگيري مي­تواند موثر باشد.

The aim of this study was to investigate the effect of Cognitive rehabilitation traning (CTR) on Executive functions and attention in students with lrarning problem. In an experimental study with pre-test, post-test and control group, 42 students with LP were selected through convenient sampling method. They were randomly assigned to the experimental and control groups. The experimental group underwent two months’of intervention and the scores of the Behavior Rating Inventory of Executive Functions (BRIEF), and the Stroop Color and Word Test (SCWT) were gathered in both groups before and after the intervention and in one month follow up. The data was analyzing by the statistical test of mixed variance analysis. The results in the post-test and follow-up stages showed that there is a significant difference between the two experimental and control groups, in terms executive functions, and attention. This means that the experimental group who underwent the intervention program had significant improvement in the post-test phase in terms of executive functioning and attention. the changes made during the follow-up phase remained consistent. Also, based on the results obtained, cognitive rehabilitation intervention did not significantly affect the emotional regulation index of students with the LP. The results of this study indicate the effectiveness of a designed cognitive rehabilitation program on executive function, and attention of students with LP; therefore, considering these findings and the mechanism, the effectiveness of this intervention method can have appropriate therapeutic effects on reducing cognitive and psychological problems and improving the quality of life of student with LP.