تحليل نقش خانواده در پيمان برادري براساس نظريه همبستگي اجتماعي دوركيم

به نظر بسياري از جامعه‌شناسان، حيات اجتماعي يكي از بنيادي‌ترين وجوه فرهنگ بشري است كه با تحقق همبستگي اجتماعي محقق مي‌شود. در برخي از جوامع كوچك، كوچك‌ترين دليل براي همبستگي مي‌تواند باعث شكل‌گيري آن جامعه باشد؛ اما بي‌گمان شكل‌گيري جوامع بزرگ‌تر كه در آن انسان‌هاي گوناگوني در قالب خانواده‌هاي مختلف با فرهنگ‌ها، عقايد، انديشه‌ها و... متفاوت‌تري زندگي مي‌كنند، نمي‌تواند با دلايل كوچك و خرد حاصل شود. تحليل جامعه صدر اسلام در مدينه و پس از هجرت از مكه نشان‌دهنده يك جامعه منسجم متشكل از خانواده‌هاي به‌هم‌پيوسته و مرتبط با يكديگر است؛ جامعه‌اي كه با وجود قوميت‌ها و قبيله‌هاي مختلف، پيروزي‌هاي پرشماري را در برابر جوامع بسيار قديمي‌تر از خود به دست آورد. به نظر مي‌رسد يكي از مهم‌ترين‌ حركت‌هاي اجتماعي پيامبر اسلام(ص) در آن دوران، پيمان برادري بود. پيماني كه پيامبر(ص) با آن، خانواده‌ها را به هم پيوند داد. اين پيوند‌هاي خانواده‌ها و برادر كردن پدر دو خانواده، تأثير بسزايي در همبستگي آن جامعه سنتي داشت. با توجه به اهميت اين پيمان در شكل‌گيري جامعه صدر اسلام و همچنين همبستگي اجتماعي آن، اين پژوهش بر آن است تا بر اساس نظريه همبستگي اجتماعي دوركيم، اين پيمان را تحليل و بررسي كند و نشان دهد پيمان برادري از طريق پيوند دادن دو خانواده باعث تحقق وجدان جمعي در جامعه آن زمان شد و توانست جامعه چندپاره صدر اسلام را با پشتوانه انديشه اسلامي و پيمان برادري، صاحب موفقيت‌هاي چشمگيري كند.