عوامل مرتبط با اهدا عضو از بيماران مرگ مغزي در بيمارستان هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي مشهد در طي سالهاي 1392-1385

Factors related to organ donation from brain dead patients in teaching hospitals of mashhad university of medical sciences during 1392-1385

مقدمه استفاده از بيماران مرگ مغزي جهت اهدا عضو در بسياري از كشورها انجام مي شود. مرگ مغزي توقف كامل كليه اعمال مغزي است. علي رغم آمار بالاي مرگ مغزي در ايران بسياري از خانواده ها بر انجام اين كار رضايت ندارند. هدف از اين مطالعه، بررسي عوامل مرتبط با اهدا عضو از بيماران مرگ مغزي در موارد ارجاع شده به واحد فراهم آوري اعضاي پيوندي دانشگاه علوم پزشكي مشهد است. روش كار اين مطالعه توصيفي مقطعي در مراجعان به واحد فراهم آوري اعضاي پيوندي دانشگاه علوم پزشكي مشهد طي سالهاي 1385- 1392 انجام شد واطلاعـات آنهـا ثبـت گرديـد. وراث قانوني دهندگان مناسب تحت مشاوره قرار مي گرفتند و در صورت رضايت، اهداي اعضا انجام مي شد.در نهايت اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS وآزمون تي ،كاي اسكوئر ، آنوا و رگرسيون لژستيك در سطح معناداري 0/05 تجزيه و تحليل شد. نتايج از كل موارد مرگ مغزي، 658 مورد شرايط اهدا عضو را از نظر پزشكي و قانوني داشتند.. تروماي ناشي ازتصادف شايعترين علت با 472 نفر(71/7.%) و CVA ايسكميك 98 نفر(14/9%) ، آنوكسي 51(7/8%)، تومور مغزي 37 نفر(5/6%) به ترتيب ساير علل مرگ مغزي را تشكيل مي دادند. در نهايت از كل موارد مرگ مغزي فقط 341 نفر (51/8%) اهدا عضو داشتند. با استفاده از مدل رگرسيون لجستيك سن، سكونت در شهرهاي كوچك ، علت مرگ مغزي ، قوميت و زمان مرگ مغزي بر ميزان اهدا عضو تاثير داشت. نتيجه گيري در مطالعه حاضر ميزان اهدا عضو در طول مطالعه افزايش داشته در حالي كه ميزان رضايت افزايش مناسبي نداشته است. در موارد مرگ ناگهاني مانند تروما درصد رضايت به اهدا عضو نسبت به مواردي كه فرد قبل از مرگ مغزي بستري بوده كمتر مي باشد كه مي تواند به دليل عدم توانايي خانواده ها در تصميم گيري براي اهدا عضو باشد. لذا برنامه ريزي جهت بالابردن سطح آگاهي مردم در شناخت و پذيرش مفهوم مرگ مغزي، تمايل به اهداء عضو و تربيت نيروي متخصص در بخش مراقبت ويژه جهت آماده سازي خانواده ها امري ضروري به نظر مي رسد.

Introduction Using organs of brain death patients for the purpose of donation is being done in many countries. Brain death is considered as entire cease of all brain works. In spite of the high rate of brain death in Iran, a great number of families do not consent to donor organs of the brain dath patient. This research aims to examine factors associated with organ donation in cases which have been referred to the organ donor provisional department of Mashhad university of medical sciences. Material This cross sectional study was done on patients referred to the organ donor provisional department of Mashhad university of medical sciences throughout the years 2006 to 2013. 1012 patients were admitted as brain death patients and patient related data were recorded. The patients’ next of kin were counseled and if they agreed, the donation was done. The research data were analyzed by student T test & chi square, using SPSS software. Results Among all brain death cases, trauma related to car accidents was the most prevalent reason with 664 cases(65.5%). Other reasons were CVA Ischemic (168 cases or 16.6%) , Anoxia (87 cases or 8.6%), brain tumors (66 cases or 6.5%), repectively. Among all the brain death cases, there were merely 347 (51.8 %) organ donations. Race, age, living in small cities, causes of brain death and the time of the brain death had impact on proportion of organ donations. conclusion In this study, trauma resulted from car accidents with 65.5% have been recognized as the most common cause of brain death. In spite of the potentially suitable organ donors, more than two thirds of these sources are not used due to lack of family consent. Making arrangements with the aim of raising the public awareness regarding their knowledge of brain death and training professionals, seems to be essential to persuade people to accept donation.