اثربخشي آموزش تنظيم هيجان مبتني بر رفتاردرماني ديالكتيكي بر كاهش اضطراب و خشم دانش آموزان

زمينه و هدف: در دوران مدرسه دانش آموزان هم‌زمان با تغييرات جسماني و شناختي، تغييرات عاطفي و هيجاني زيادي از جمله اضطراب و خشم را تجربه مي كنند كه اگر خارج از كنترل باشند، مي تواند روابط ميان فردي را تحت تأثير قرار داده و مخرب باشند. ازآنجا كه براي سنين كودكي و نوجواني آموزش تنظيم هيجان يك نكته اساسي فراموش‌ شده در آموزش‌ و پرورش است، هدف از اين پژوهش تعيين و بررسي تأثير آموزش تنظيم هيجان مبتني بر رفتاردرماني ديالكتيكي، بر كاهش اضطراب و خشم دانش آموزان بود. روش بررسي: پژوهش حاضر از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون‌ـ پس آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش حاضر كليه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر لنده استان كهگيلويه و بويراحمد در سال تحصيلي 1397ـ1396 بودند. از بين اين دانش آموزان، 36 نفر بر حسب شرايط ورود به پژوهش با روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و به ‌صورت تصادفي در دو گروه مساوي آزمايش و كنترل انتخاب شدند. براي جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه اضطراب بك(1990) و مقياس خشم نواكو(1986) در دو مرحله پيش آزمون و پس آزمون استفاده شد. جلسه درماني آموزش تنظيم هيجان مبتني رفتاردرماني ديالكتيكي به مدت 9 جلسه 90 دقيقه اي به ‌صورت هفته اي يك جلسه براي گروه آزمايش اجرا شد، اما گروه كنترل اين آموزش را دريافت نكردند. داده ها با استفاده از آزمون آماري تحليل كوواريانس چند متغيري تجزيه ‌و تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج تحليل داده ها نشان داد كه آموزش تنظيم هيجان مبتني بر رفتاردرماني ديالكتيكي بر كاهش اضطراب (001/ 0 p؛077/ 14=F) و خشم (004/ 0 p؛422/7=F) دانش آموزان مؤثر بوده است، بدين معنا كه در پس آزمون ميانگين نمرات اضطراب(57/ 4=SD؛ 10/ 23=M) و خشم(33/ 1=SD؛ 06/ 38=M) دانش آموزان در گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل كاهش معني‌داري را نشان داد. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي حاصل از پژوهش حاضر مي‌توان گفت كه آموزش تنظيم هيجان مبتني بر رفتاردرماني ديالكتيكي منجر به كاهش اضطراب و خشم دانش آموزان مي‌شود و مي‌توان براي پيشگيري و كاهش اضطراب و خشم دانش‌آموزان از اين روش درماني استفاده كرد.