مطالعه غلظت نيترات در سبزي‌هاي برگي دشت ورامين و ارزيابي ريسك خطرپذيري آن براي انسان

محتواي نيترات يكي از مهمترين فاكتورها براي تعيين كيفيت سبزي ها است كه رعايت حد مجاز آن براي سلامت محصول و انسان مهم است. در همين راستا، طي يك مطالعه مزرعه اي يك ساله  در سال 1393، غلظت نيترات در 12 سبزي مهم برگي شامل كاهو، اسفناج، كرفس، كلم، نعناع، شويد، شاهي، شنبليله، تره، گشنيز، جعفري و مرزه مناطق عمده توليد سبزي هاي برگي دشت ورامين اندازه گيري شد. ميانگين غلظت نيترات در سبزي هاي برگي مطالعه شده 1458 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن تر بود كه در بين سبزي هاي برگي، كاهو با ميانگين 3909 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تازه، بيشترين ميزان تجمع نيترات و شنبليله با ميانگين 641 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تازه كم ترين ميزان تجمع نيترات را داشت. ميانگين غلظت نيترات نمونه هاي هر سبزي با آزمون Ttest با حداكثر غلظت مجاز نيترات براي هر سبزي مقايسه آماري شد. در تمامي نمونه هاي كاهو، اسفناج و كرفس مورد مطالعه، غلظت نيترات به طور معني داري، فراتر از حداكثر مجاز بود، در حالي كه در تمامي نمونه هاي شنبليله و گشنيز، غلظت نيترات به طور معني داري كم تر از حداكثر مجاز بود. با در نظر گرفتن حداكثر مجاز مقدار جذب روزانه نيترات براي انسان (3.86 ميلي گرم در روز به ازاي كيلوگرم وزن بدن) و ميانگين ميزان نيترات در سبزي هاي مورد مطالعه، حداكثر مجاز مصرف روزانه هر يك از گونه هاي مختلف سبزي هاي برگي محاسبه شد. نتايج نشان داد كه تنها با مصرف روزانه 76 گرم كاهو يا 94 گرم اسفناج توسط يك فرد 80 كيلوگرمي، حداكثر مجاز نيترات وارد بدن مصرف كننده مي شود و مصرف بيشتر از اين مقدار موجب افزايش ريسك خطر براي سلامتي مي گردد.