كاربرد نانوذرات متخلخل سيليكا در دارورساني به سلول‌هاي سرطاني

سرطان يكي از علل اصلي مرگ و مير در جهان مي باشد. رايج‌ترين روش درمان سرطان، شيمي‌درماني است كه از معايب آن عوارض غيراختصاصي داروهاي شيمي‌درماني بر سلول‌ها و بافت‌هاي سالم بدن و همچنين مقاومت دارويي در سلول‌هاي سرطاني است. 2مكانيسم اصلي براي مقاومت چند دارويي (MDR) در سلول هاي سرطاني وجود دارد كه عبارتند از: پمپ هاي انتشار دارو به خارج از سلول و فعال شدن مسيرهاي آنتي آپوپتوتيك. براي غلبه بر اين مشكلات مي‌توان از نانوذرات به‌عنوان سامانه‌هاي دارورساني استفاده كرد كه يكي از آنها نانوذرات متخلخل سيليكا مي‌باشد كه از سال 2001 به عنوان سيستم دارورساني در مطالعات مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. در اين مقاله مروري، به بررسي نانوذرات متخلخل سيليكا شامل: سنتز، دارورساني هدفمند به سلول‌هاي سرطاني به صورت غيرفعال و فعال، رساندن همزمان داروي ضدسرطان و siRNA به وسيله نانوذرات متخلخل سيليكا و سميت اين نانوذرات پرداخته شده است. اين مقاله مروري نشان مي‌دهد كه نانوذرات متخلخل سيليكا به‌واسطه خصوصيات منحصر به فردشان مانند اندازه قابل تنظيم نانوذره و منافذ آن، پايداري دمايي و شيميايي نانوذرات، اصلاح گروه‌هاي عاملي داخل و خارج نانوذرات براي بارگيري دارو و siRNA بر سطح خارجي يا داخل نانوذرات، قابليت اتصال ليگاند براي دارورساني هدفمند، ظرفيت بارگيري بالاي دارو و رهش كنترل شده آن، زيست‌سازگاري مناسب و تجزيه نانوذرات متخلخل سيليكا در محيط مايي، انتخاب خوبي براي دارورساني به سلول‌هاي سرطاني است.

Cancer is one of the main causes of death worldwide. Chemotherapy is the most common method for cancer therapy which represent non-specific side effects on normal cells and tissues and drug resistance in cancer cells. There are two main mechanisms for Multi Drug Resistance (MDR) in cancer cells including: drug efflux pump and activation of anti-apoptotic pathways. Cancer chemotherapy disadvantages can be overcome by using nanoparticulate drug delivery systems like Mesoporous Silica Nanoparticles (MSNs) that have been used as drug delivery system since 2001. The present review included synthesis, targeted (active or passive) drug delivery to cancer cells, co-delivery of anticancer drugs and siRNA by MSNs and its toxicity. This review revealed that MSNs are good candidate for drug delivery to cancer cells due to its unique properties including: controllable pore and particle sizes, thermal and chemical stability, modifications of outer and inner surfaces of nanoparticles for drug and siRNA loading, attachment of ligand for targeted drug delivery, high drug loading capacity and controlled drug release, biocompatibility and biodegradation in aqueous medium.