بررسي ميزان آسيب پذيري اجتماعي در برابر اثرات زيان آور آلودگي هوا: مطالعه ي موردي: دشت سيستان

زمينه و هدف: منطقه سيستان با بيش از 320 روز خشك يكي از كانون هاي رخداد ريزگردها بوده و هر سال بر تعداد روزهاي داراي گردوغبار آن افزوده شده كه پيامدهاي اقتصادي اجتماعي و بهداشتي براي بيش از 400 هزار نفر در اين منطقه داشته است. پژوهش حاضر با نگاهي متفاوت به بررسي آسيب پذيري اجتماعي نقاط جمعتي اين منطقه در برابر آلودگي هوا پرداخته است. روش ­ها: مطالعه حاضر از نوع توصيفي- تحليلي بوده كه با استفاده از شاخص آسيب پذيري اجتماعي (SVI) و شاخص هاي مرتبط جهت ارزيابي آسيب پذيري اجتماعي در برابر آلودگي هوا انجام پذيرفت. نتايج: نتايج حاصل از پژوهش حاضر نشان مي دهد كه سه عامل مهم تاثيرگذار بر شاخص هاي اجتماعي يا SVI شامل تعداد تحصيل كرده ها و فارغ التحصيلان، تعداد پزشك در بيمارستان ها و تخت بيمارستاني و ميزان درآمد مي باشد. خروجي مدل ها نشان داده كه شهرستان هاي سسيستان از آسيب پذيري اجتماعي بالايي برخوردار بوده، اما با اين وجود شهرستان هاي هيرمند و نيمروز از شرايط حساسي از نقطه نظر آسيب پذيري اجتماعي برخوردار مي باشند. نتيجه­ گيري: نتايج نشان مي دهد كه نقاط جمعيتي از جمله كانون هاي شهري و روستايي در برابر آلودگي هوا از نظر آسيب پذيري اجتماعي متفاوت بوده و شهرستان هاي نيمروز و هامون پايين ترين رتبه آسيب پذيري اجتماعي را دارا مي باشند.

Background & Aim: The Sistan region with over 320 dry days is one of the focal points of the rainstorms, and every year the number of days with dust increases, which results in socio-economic consequences for more than 400,000 people in the region. This study investigated the social vulnerability of the population to air pollution with a different perspective. Methods: The present study is a descriptive-analytical investigation conducted using Social Vulnerability Index (SVI) and related indices to assess social vulnerability to air pollution. The population and housing census data of 1395 were used to perform the indexing. Finally, by using Copras model and Decision Oven software, social vulnerability ratings of Sistan County cities were calculated. Results: Our results indicated that the three most important factors influencing SVI or social indicators are number of educated and graduated individuals, number of physicians in hospitals and hospital beds and income level. Sensitive conditions are socially vulnerable. In addition, all cities have high social vulnerability, but Hirmand and Nimroz cities still have sensitive conditions in terms of social vulnerability. Conclusion: It can be concluded that population areas such as urban and rural centers are vulnerable to air pollution in terms of social vulnerability and Nimroz and Hamoon counties have the lowest social vulnerability.