كليدواژه :
رگبار , منحني هاف , حوضه درياچه اروميه , مدل لاجستيك
چكيده فارسي :
در اين مطالعه، با استفاده از 418 رگبار بارش در 4 ايستگاه درشرق درياچه اروميه، منحني‌هاي هاف رسم شد. رويدادهاي منتخب براساس مدت دوام رگبار به چهار كلاس به‌شرح 1- صفر تا دو ، 2- دو تا شش، 3- شش تا دوازده و 4- بيش از دوازده ساعت دسته‌بندي شدند. منحني‌هاي هر دسته به‌ازاي احتمالات 10%، 20% ،.... و 90% رسم گرديد. اين كار براي كل رويدادها در يك كلاس منفرد نيز تهيه شد. سه شاخص جديد شامل S، I و Q تعريف شد. هيتوگراف رگبار طرح از اطلاعات كل رويدادها در يك كلاس مجزا براي هر ايستگاه با استفاده از منحني هاف 50 و 90 درصد به‌دست آمد. مدل رياضي منحني‌هاي هاف در فرم لاجستيك بسط و پارامترهاي آن به‌دست آمد. نتايج نشان داد كه در كلاس بارشي 2-0 ساعت، به‌جز ايستگاه سراب كه بارش-هاي آن از نوع چارك اولي مي‌باشد، ساير ايستگاه‌ها چارك دومي هستند. براي كلاس بارشي 6-2 ساعت، سراب و هريس چارك اولي و تبريز و ملكان به‌ترتيب، چارك دومي و سومي هستند. براي رگبارهاي با دوام (12-6) ساعت، بجز سراب كه چارك اولي است، بقيه ايستگاه‌ها چارك سومي مي‌باشند. در كلاس بارشي بيش از 12 ساعت، ايستگاه‌هاي تبريز و سراب چارك اولي و هريس چارك دومي است. نتايج نشان داد كه فاصله قائم منحني‌هاي هاف 50% و 90% با ارتقاء نوع چارك در همه ايستگاه‌ها كوتاه‌تر مي‌شود (S>I>Q). براساس نتايج مدل لاجستيك قادر به برازش خيلي خوب رگبارها در ايستگاه‌هاي منتخب مي‌باشد، طوريكه ضريب همبستگي بين مشاهدات و مدل بين 979/0 و 998/0 حاصل شد.
چكيده لاتين :
In this study, the Huff curves were extracted using the 418 events in the four selected stations. Firstly, the total storms were classified into the four distinct classes according to their durations including i) 0-2, ii) 2-6, iii) 6-12 and more than 12 hours. Then, the Huff curves were plotted for the 10%, 20%, … and 90% non-exceedance probabilities. Analysis conducted for each of the classes, separately, for the stations. Another Huff curve plotted using the all events in a unit class. Some statistical distributions commonly used in hydrology were utilized. The three indices (S2/10, I2/10, and Q2/10) calculated. The design hyetographs for each of the selected stations using the information of all events in a unit class prepared for 2 and 10-years return periods. The mathematical models of Huff curves derived as the Logistic model. The parameters estimated for all models. Results indicated that except Sarab, having the first quartile precipitation type, the three other stations had the second quartile types. The same results obtained for the class of storms with duration less than two hours. But for the classes of 2-6 and 6-12 hours, in some stations the type of precipitation shifted to the further quartile. The vertical distance of 50% and 90% Huff curves in the first, second and third quartiles shortened as the quartiles increases (S>I>Q). It was found that the Logistic model is capable in fitting the curves. The correlation coefficients between the observed and modeled values were found to be from 0.978 to 0.998.
