ارائه مدل عوامل مقصد محور مؤثر بر گرايش به مقصد و طول مدت اقامت گردشگران مطالعه موردي: شهر مشهد

ازجمله مهم‌ترين راه‌هاي درآمدزايي و برون‌رفت از مشكلات اقتصادي درصحنه‌هاي بين‌المللي، ملي، منطقه‌اي، ناحيه‌اي و محلي تقويت صنعت گردشگري و توجه ويژه به آن است. كلان‌شهر مشهد، به دليل وجود بارگاه مقدس امام رضا (ع) و دارا بودن جاذبه‌هاي متنوع ديگر،‌ پتانسيل و ظرفيت قابل‌توجهي در جذب گردشگران دارد. بر اين اساس هدف اصلي پژوهش حاضر ارائه الگوي عوامل مقصد محور مؤثر برجذب و مدت اقامت گردشگر در شهر مشهد مي‌باشد كه به‌منظور دستيابي به اين هدف از رويكرد كيفي با استراتژي داده بنياد بهره گرفته‌شده است. بدين ترتيب كه نظرات خبرگان در ارتباط با عواملي كه مي‌توانند بر گرايش و طول مدت اقامت گردشگران در شهر مشهد مؤثر باشند، طي مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته جمع‌آوري‌شده سپس به كمك روش داده بنياد، مفاهيم، كدهاي باز و مقوله‌هاي مرتبط استخراج و استنباط گرديد. پس از انجام دوازده مصاحبه و بررسي و تفسير داده‌ها، 34 مقوله فرعي در قالب 7 مقوله اصلي استخراج گرديد و اشباع نظري حاصل شد. نتايج نشان مي‌دهد كه عوامل «قانوني و دولتي» (مديريت يكپارچه، تدوين و اجراي قوانين حامي گردشگر، عوامل ايدئولوژيك و روابط بين‌المللي، ثبات حاكميت و امنيت ملي، استقرار و توسعه دولت الكترونيك)، «مديريتي» (مديريت فضاي كالبدي شهر، توجه به مبلمان شهري، مديريت تصوير برند مقصد، مديريت ترافيك، سوغات، توسعه سرمايه‌گذاري پايدار)، «رفاهي» (اقامت و اسكان، تسهيلات حمل‌ونقل، خوراك، رويدادها، مراكز تجاري و بازارهاي محلي، ايمني و امنيت، تبديل ارز و سهولت خريد، راهنماي گردشگر، بهداشت و درمان)، «زيرساختي» (مسيرهاي دسترسي به مقصد و جاذبه‌هاي آن، زيرساخت‌هاي گردشگري و فضاهاي سرگرمي و تفريحي، پايگاه‌هاي داده و اطلاعات، امكانات ارتباطي و مخابراتي)، «اقتصادي» (هزينه‌هاي گردشگري، تسهيلات مالي گردشگري)، «فرهنگي اجتماعي» (اعتماد اجتماعي، نگرش جامعه ميزبان، تعامل جامعه ميزبان) و «بازاريابي» (آموزش، هوشمند سازي، آگاهي‌رساني و تبليغات براي گردشگران، آگاهي‌رساني و تبليغات براي سرمايه‌گذاران، تحقيقات) به‌عنوان عوامل مقصد محور بر گرايش و طول مدت اقامت گردشگر در شهر مشهد تأثير دارند.