بازتوليد قلمرو: گفتمان پارادكسيكال اصلاحات در نظام تربيتي ايران

آنچه كه تاكنون عليرغم اصلاحات گسترده در نظام تعليم و تربيت ايران ، موجب شده است تا نظام تربيتي ايران همچنان ناكارآمد باشد، غلبه نوعي گفتمان بر اقدامات اصلاحي است كه بيشتر به بازتوليد قلمروهايي منجر شده اند كه خود مانع ظهور اصلاحات واقعي در نظام تربيتي به حساب مي آيند. وجه پارادكسيكال گفتمان حاكم بر اين اقدامات اين است كه از يك سو هدف از اقدامات اصلاحي را ايجاد تحول و بهبود در نظام تربيتي مي داند و از سوي ديگر با باز توليد قلمروهاي جديد، موانع جديدي بر سر راه اصلاحات حقيقي بوجود مي آورد. تجربه چهار دهه سياستگذاري در نظام تربيتي ايران را مي توان مصداق بارز چنين فرآيندي دانست. اين گفتار با پرداختن به سه مفهوم مهم قلمرو سازي، قلمرو زدايي و باز توليد قلمرو، در پي تبيين ماهيت و كاركرد حاكميت «گفتمان باز توليد قلمرو» در سه حوزه ساختاري، مباني و نظريه پردازي تربيتي و وجوه پارادكسيكال آن از يك سو ، و همچنين ارايه راهكاري براي برون رفت ازآن به منظور تحقق يك نظام تربيتي كارآمد و خود سامان بخش از سوي ديگر است. تحليل گفتمان انتقادي، تحليل مفهوم و نوپردازي مفهومي مبناي روشي تدوين اين مقاله است.يافته ها نشان مي دهد كه تا زماني كه بازتوليد قلمرو به عنوان گفتمان اصلاحات در نظام تربيتي ايران در نظر گرفته شود، بدليل ماهيت پارادكسيكال و ضد اصلاحي اين گفتمان، امكان تحقق اصلاحات واقعي در نظام تربيتي وجود نخواهد داشت.