مطالعه مديريت ريسك تأسيسات آب‌ وفاضلاب با روش تلفيقي AHP و RAMCAP

تأسيسات آب و فاضلاب جزء سرمايه‌ها و زيرساخت‌هاي اساسي هر كشوري است و هر نوع توقف خدمت‌رساني و خسارت به اين سامانه ممكن است مسائل اجتماعي و سياسي در پي داشته باشد و نيز سلامتي و جان انسان‌ها را به خطر اندازد. از اين‌رو، مطالعه و ارزيابي دارايي و آسيب‌پذيري تأسيسات ياد شده در برابر حملات احتمالي ضروري است تا بتوان براي كاهش ريسك احتمالي برنامه‌ريزي كرد. با توجه به اين مسئله در اين مطالعه روش تلفيقي (R‌A‌M‌C‌A‌P) و تحليل سلسله‌مراتبي (A‌H‌P) كل زيرساخت آب و فاضلاب شهر تهران از لحاظ ارزش دارايي و ريسك‌پذيري بررسي شده است؛ اين مطالعه در زمره‌ي تحقيقات كاربردي (نوع توسعه‌يي) است و در اين مسير از روش ماتريس زوجي با اخذ نظرات ۴۲ خبره استفاده شده است؛ براي تحليل داده‌ها از روش سلسله‌مراتبي با استفاده از راهنماي R‌A‌M‌C‌A‌P استفاده شده است و براي منطقي بودن مقايسات زوجي هر پاسخ دهنده به ماتريس ارائه شده از نرخ ناسازگاري استفاده شده است. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد از نظر اهميت دارايي‌ها، سد لتيان با دارا بودن عدد ارزش دارايي ۱ حائز بيشترين ارزش دارايي است و بعد از آن سد لار با عدد ارزش دارايي ۰٫۶۹۲۰ در رديف دوم است و شبكه‌ي توزيع آب و مخازن ذخيره با عدد ارزش دارايي به‌ترتيب ۰٫۰۳۱۲ و ۰٫۰۳۱۰ بر مبناي سه معيار ارزش اقتصادي، ارزش عملكردي، منحصربه‌فرد بودن در رديف آخر اين ارزش‌گذاري قرار دارند. همچنين ۱۲ تهديد مختلف ارزيابي شد كه در اين بين حملات شيميايي و ميكروبيوهسته‌يي (زيست‌هسته‌يي) با عدد نزديك به يك ۱ بيشترين احتمال وقوع را دارند. بيشترين آسيب‌پذيري ناشي از تهديد مربوط به حملات شيميايي، ميكروبي و هسته‌يي نيز مربوط به سد لتيان با عدد آسيب‌پذيري ۰٫۹۳۱۰ است؛ سپس سد اميركبير با عدد ۰٫۸۳۵۳ و سد طالقان با عدد ۰٫۶۳۰۴ جزء آسيب‌پذيرترين تأسيسات آب و فاضلاب هستند.