تأثير سياست فيلترينگ پايگاههاي اينترنتي بر اعتماد اجتماعي در شهر تهران

در آغاز آخرين دهة قرن بيستم و با گسترش روزافزون تعداد كاربران اينترنت، حكومتها و دولتها نيز متناظر با اين رشد سريع براي برقراري امنيت و حفظ نظم در اين فضا، اقدامهايي را آغاز كردند. در اين زمينه نوع نگاهي كه دولتها به موضوع ايجاد محدوديت و فيلترينگ در فضاي مجازي داشتند سبب بروز انتقادهايي شد. برخي اصل فيلترينگ را در تقابل با آزادي بيان ميدانستد و برخي ديگر به مضر بودن آزادي نامحدود در فضاي بدون پايش )كنترل( اينترنت اشاره داشتند. البته بهطور همزمان، گروهي ديگر نيز ضمن پذيرش اصل فيلترينگ حداقلي، به گسترده شدن بيشازحد دامنه فيلترينگ انتقاد داشتند. امروزه مسئلهاي كه در برخي از كشورهاي درحالتوسعه بيشتر خودنمايي ميكند، گسترده شدن دامنة فيلترينگ بر اساس جهتگيريهاي خاص سياسي، سليقههاي شخصي و منافع گروهي است. نتيجه اين پژوهش نشان ميدهد سياست فيلترينگ پايگاههاي اينترنتي تأثيري مستقيم بر اعتماد اجتماعي در شهر تهران دارد. پژوهش حاضر، به روش پيمايشي و با استفاده از پرسشنامة محقق ساخته با حجم نمونة 600 نفر در بين جوانان 18 تا 33 سال كلانشهر تهران در سال 1397 انجامشده است. روش نمونهگيري، خوشهاي چندمرحلهاي ميباشد. يافتههاي پژوهش نشان ميدهند سياست فيلترينگ پايگاههاي اينترنتي رسانههاي داخلي باعث افزايش اعتماد اجتماعي و سياست فيلترينگ پايگاههاي اينترنتي رسانههاي خارجي باعث كاهش آن ميشوند. همچنين بين ميزان فيلترينگ رسانههاي داخلي و خارجي با اعتماد ميان فردي ارتباطي معنادار مشاهده نشد، ولي بين ميزان فيلترينگ رسانههاي داخلي با اعتماد بهنظام و اعتماد تعميميافته ارتباط مستقيم و مثبت و بين فيلترينگ رسانههاي خارجي با اين دو نوع اعتماد، ارتباطي معكوس به چشم ميخورد.

In the begging of last decade of 20th century with daily growth of amount of internet users, governments and powers accordingly have started some strategies to keep the area safe and have regulate them with respect of the growth speed of this technologies. In this case, there have been some criticisms against the perspective of governments. In this context, the kind of view that governments have had on the issue of creating constraints and filtering in cyberspace has been criticized. Some believed that principle of filtering is against the freedom of speech rights while some others believed that a cyberspace without control (monitoring) which ends up giving unlimited freedom to its users would be harmful. Although at the same time, another group of people criticize the over-filtering of cyberspace while were fine with minimal filtering and had accepted it. Nowadays it appears that in some developing countries the filtering reason is mostly because of some specific political orientations, personal preferences and groups’ profits. The result of this research shows that the filtering policy of internet websites has a positive effect on social reliability in city of Tehran. The research has been done by the surveying method with a questionnaire for sample size of 600 people among youth individuals aged between 18 to 33 years old who living in metropolis of Great Tehran in year 2018 (1397 AH). The sampling method being used in this research is going to be multi-step clustering. Data/findings of this research show that the filtering policy for domestic media internet websites has led to an increase of social reliability whereas the foreign media network websites filtering policy has decreased the reliability amongst the society. Also there was no correlation between the level of filtering of domestic and foreign media networks and interpersonal trust/reliability however there has been proven that there is a positive relation between the amount/level of filtering of national/internal media whose context is popular and generally trusted and on the other hand there is contrary relation between the amount of filtering of international media and mentioned trusts.