مديريت سازگار آبخيز

عدم مديريت پايدار منابع طبيعي يكي از چالش‌هاي اساسي پيش‌روي جوامع و دولت‌هاست و مي‌بايست در آينده به‌طور جدي‌تر به آن پرداخته شود. از اين‌رو مديريت مؤثر طبيعت و محيط ‌زيست نيازمند ساختار منسجم و مبتني بر دانش و اطلاعات كافي و قابل اعتماد و به‌روز بوده و مديريت سازگار نقطه عطفي براي دست‌يابي به مديريت پايدار منابع مي‌باشد. باوجود اين تاكنون عملكرد كاربست مديريت سازگار در مقياس حوزه آبخيز مورد بررسي قرار نگرفته است. لذا در اين مقاله چرخه مديريت سازگار آبخيز در قالب شناسايي مشكل، طراحي، اجراي اقدامات، پايش عملكرد، ارزيابي شرايط بوم‌سازگان و در نهايت اصلاح و تنظيم با هدف تهيه مدل مفهومي كاربست مديريت سازگار و نهايتاً مقايسه نتايج آن با رويكردهاي جاري و مرسوم مديريت آبخيز تشريح شده است. براي اين‌منظور جزئيات مفهومي هر يك از مراحل چرخه مديريت سازگار با استفاده از اصول و استانداردهاي علمي مترتب بر هر بخش و مبتني بر ارزيابي سلامت آبخيز، شناخت راه‌كار مناسب، پيش‌بيني روش‌هاي اجرايي كم‌پيامد و بهترين اقدامات مديريتي و نهايتاً ارزيابي عملكرد آن‌ها در مقايسه با روش‌هاي مرسوم مورد بررسي قرار گرفته است.