ارتباط رطوبت و سرب موجود در خاك بر فعاليت آنزيم‌هاي اوره‌آز و فسفاتاز خاك

آلودگي خاك‌ها با فلزات سنگين به‌دليل حضور فلزات متنوعي مانند مس، نيكل، كادميوم، روي، كروم و سرب است. فلزات سنگين اثرات مضري بر توابع بيولوژيكي خاك شامل اندازه، فعاليت و تنوع جمعيت ميكروبي خاك و فعاليت آنزيم‌هاي درگير در تغيير شكل عناصري مانند P، N، C و S دارند. از اين‌رو فعاليت آنزيم‌هاي خاك به‌عنوان يك معرف زيستي روشي ارزان و سريع براي توزيع طبيعي و آنتروپوژنيك آلودگي فلزات سنگين مورد توجه واقع‌ شده است. هدف اين تحقيق بررسي اثرات سرب و رطوبت خاك بر فعاليت آنزيم‌هاي اوره‌آز و فسفاتاز و برهم‌كنش آنها در طي ده هفته انكوباسيون است. براي اعمال تيمارهاي سرب از نمك استات سرب به مقادير 50، 100، 150 و 200 ميلي‌گرم بر كيلوگرم خاك استفاده شد و سپس به گلدان‌هاي حاوي خاك با دو رژيم متفاوت آبي (ظرفيت مزرعه و غرقابي) اضافه شد. سپس در هفته‌هاي 2، 4، 6، 8 و 10 براي اندازه‌گيري فعاليت آنزيم‌هاي اوره‌آز و فسفاتاز اسيدي و قليايي از هر گلدان نمونه‌برداري شد. با توجه به نتايج مشخص شد كه فعاليت آنزيم اوره‌آز و فسفاتاز اسيدي در خاك مورد مطالعه تحت تأثير غلظت‌هاي متفاوت سرب واقع نشد درحالي ‌كه فعاليت آنزيم فسفاتاز قليايي در غلظت زياد سرب كاهش يافت. از طرفي رطوبت در نحوه عملكرد آنزيم‌ها متفاوت و وابسته به غلظت سرب و زمان انكوباسيون عملكرد متفاوتي داشت. همچنين عملكرد و برهم‌كنش سه عامل سرب، رطوبت و زمان در فعاليت آنزيم‌هاي فوق به‌شدت تأثيرگذار است؛ بنابراين در مطالعه خاك‌هاي آلوده توجه به غلظت سرب، ميزان رطوبت و زمان و برهم‌كنش آنها براي بررسي آلودگي خاك حائز اهميت است.