تأثير مقادير و منابع پتاسيم بر برخي ويژگي‌هاي كمي و كيفي آفتابگردان روغني در خاك‌هاي آهكي

اين پژوهش به منظور بررسي تأثير مقادير و منابع پتاسيم بر عملكرد دانه، روغن و جذب پتاسيم در آفتابگردان (Helianthus annus L.) رقم آذر گل، به‌صورت كرت هاي خردشده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار و در دو منطقه از استان آذربايجان غربي به مدت دو سال (98 و1397) اجرا شد. منابع سولفات و كلريد پتاسيم به عنوان عامل اصلي و مقادير صفر، 300،200،100  و 400 كيلوگرم پتاسيم خالص در هكتار، عامل فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه تيمار 100 كيلوگرم پتاسيم در هكتار از منبع سولفات پتاسيم موجب افزايش معني دار عملكرد دانه و روغن به ترتيب به ميزان 44.8 و 38.6 درصد شد كه با همان تيمار از منبع كلريد پتاسيم تفاوت معني داري نداشت. بيش ترين وزن كلش و عملكرد زيستي در تيمار 300 كيلوگرم پتاسيم از منبع سولفات پتاسيم بدست آمد كه به ترتيب 58.9 و 51.8 درصد نسبت به تيمار شاهد افزايش نشان دادند. جذب پتاسيم دردانه به طور متوسط 141.2 كيلوگرم در هكتار بود كه با افزايش سطوح پتاسيم افزايش يافت. مقدار جذب پتاسيم در كلش به ‌طور متوسط 2.93 برابر دانه بود. آفتابگردان پتاسيم بومي قابل جذب خاك را در تيمار شاهد معادل 32 ميلي گرم بر كيلوگرم خاك كاهش داد. پتاسيم قابل‌جذب خاك متناسب با سطوح پتاسيم افزايش يافت. بيش ترين پتاسيم قابل جذب خاك، با مصرف 400 كيلوگرم پتاسيم خالص در هكتار معادل 410 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بدست آمد. دراين‌ارتباط، منابع پتاسيم تأثير يكساني داشتند. يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه با كاربرد 100 كيلوگرم پتاسيم خالص از منابع سولفات پتاسيم و يا كلريد پتاسيم در زراعت آفتابگردان، ضمن افزايش عملكرد دانه و درصد روغن، مي توان مقدار پتاسيم قابل‌جذب خاك را براي توليد پايدار محصول در مقادير بهينه اي حفظ نمود.