تغيير خط پهلوي

در دوران ساسانيان، خط پهلوي زبان ديني و اداري حكومت ايران بود. خط پهلوي از دوران اشكاني تا سه قرن بعد از اسلام در سنگ نوشته ها و سكه ها و اسناد معاملات و كتاب ها و رسالات گوناگون ـ كه به زبان پهلوانيك و پارسيك نوشته شده اند ـ كاربرد داشته است. با هجوم اعراب بيابانگرد به ايران و شكست ساسانيان و برافتادن حكومت آنان، خط و كتابت پهلوي به انزوا كشيده شده و خط و زبان عربي، كه زبان قوم فاتح بود، با توجه به نيازهاي زمان كم كم جاي كتابت پهلوي را گرفت. به اين ترتيب، بعد از چهار قرن خط پهلوي در ميان اكثر مردم رو به فراموشي گذاشت. به جز معايب عمده اي چون پيچيدگي و نارسا بودن خط پهلوي و وجود كلمات آرامي، عوامل عمده ديگري در نقاط مختلف امپراتوري ايران سبب اين تغيير خط بودند؛ از جمله اجبار و اصرار اعراب، اشتياق ايرانيان نومسلمان، فراگيري خط و زبان عربي كه راهي بود براي ورود به خدمت حكومت هاي محلي اعراب، و دلايل ديگر كه در متن پيش رو گفته شده است. ايرانيان علاوه بر پذيرش و گسترش خط عربي ـ اسلامي و به روزرساني و تكامل آن، سبب گسترش دين اسلام در مشرق قلمرو اسلامي نيز شدند.