راهبردهاي زباني در بازنمايي خشونت در ژانر درام اجتماعي فيلم‌هاي فارسي: رويكرد تحليل گفتمان انتقادي (تحليل موردي 3 فيلم سينمايي)

خشونت زباني نوعي رفتار زباني و گونه‌اي اجتماعي است كه همانند ساير گونه‌هاي اجتماعي متضمن دامنه‌اي از ساختارهاي اجتماعي، الگوهاي موقعيتي و رمزگان زباني است كه در نظام فرهنگي يك جامعه تجلي مي‌يابد. اين ساختارها و الگوها و رمزها، پيش‌شرط‌هاي وقوع اين‌گونه رفتارهاي زباني به‌حساب‌ مي‌آيند. پژوهش حاضر كه پژوهشي توصيفي‌ـ‌ تحليلي است و بر مبناي رويكرد نظري تحليل گفتمان انتقادي نورمن فركلاف انجام مي‌گيرد، با تأكيد بر نقش خشونت زباني در ژانر درام اجتماعي فيلم‌هاي فارسي به عنوان عاملي تأثيرگذار بر ساختار اجتماعي و فرهنگي جامعه و نيز تأثيرپذير از اين ساختارها، با هدف تعيين نوع راهبردهاي زباني در بازنمايي خشونت زباني به رشته تحرير درآمده است. تأثيري كه در نهايت منجر به تفاوت‌هايي در نحوۀ كاربرد زبان و در مواردي خاص در نوع دلالت‌ها و ميزان و نوع واژه‌هاي به‌كار‌رفته مي‌شود. با توجه به شواهد مشاهده‌شده در تعامل چهره به چهرۀ شخصيت‌هاي موجود در فيلم‌ها به عنوان شركت‌كنندگان در گفتمان سينمايي، نوع واژه‌ها و نيز نوع ساخت دستوري و ساختار متن به‌كار‌رفته در ژانر درام اجتماعي فيلم‌هاي فارسي در بافت موقعيت خاص متفاوت است. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه در فيلم‌هاي مورد بررسي، بافت موقعيت، نوع گفتمان و نيز مسائل و مشكلات اجتماعي مانند خيانت، باورهاي نادرست سنتي، اعتياد، ازدواج مصلحتي و طلاق پيش‌شرط‌هاي وقوع خشونت زباني به‌حساب مي‌آيند و با توجه به تحليل داده‌هاي پژوهش مشخص گرديد كه راهبردهاي زباني (استعاره و تمثيل، قسم، نفرين، دشواژه، ارجاع، صورت خطاب، جملات پرسشي و امري، كنش‌هاي گفتار مستقيم و  غيرمستقيم) ابزارهايي براي بازنمايي خشونت زباني و بيان مشكلات و مسائل اجتماعي در اين فيلم‌هاي سينمايي هستند.