مطالعۀ تطبيقي فنا و وحدت وجود در تعاليم حكمي مولانا و سلطان‌ ولد با تكيه بر مثنوي معنوي و مثنوي‌هاي سلطان‌ ولد

Fate and Unity of Existence in Comparative Philosophy of Molana and Sultan Valad Conduct in Masnavi Molavi and Sultanvalad Masnavies

در اين جستار كه مبتني بر مطالعات كتابخانه ­اي و با شيوۀ توصيفي- تحليلي است، مباحث «فنا» و «وحدت وجود» در مثنوي مولوي و مثنوي‌هاي سلطان ­ولد (ابتدانامه، رباب‌نامه و انتهانامه) به صورت تطبيقي بررسي مي­شود؛ بر اساس نتايج اين پژوهش آشكار مي­گردد كه فنا از اساسي ­ترين آموزه ­هاي مولانا و سلطان ­ولد است. در نظرگاه آنان سالك تا زماني كه به مرتبۀ فنا نرسد، نمي­تواند پاي به معراج گذارد و با رسيدن به آستان قرب الهي، سيماي حضرت خداوند را در قلب خود مشاهده كند؛ بنابراين بقاي حقيقي، در فناي نفس است نه عمارت آن. مولانا و سلطان­ ولد همچنين كثرات را اموري اعتباري دانسته، معتقدند كه هستي حقيقي يگانه است، ليكن درك اين وحدت تنها براي كساني ميسر است كه هستي مجازي خود را در برابر پروردگار بسوزانند. مولانا و سلطان ­ولد از اتحاد خداوند و انسان كامل سخن مي­ گويند و جان مردان الهي را يگانه مي‌پندارند.

This study, based on library studies and written in a descriptive-analytical manner,The researcher examine comparatively the topics of "fate" and "unity of existence" in Masnavi Molavi and Masnavies of Sulan valad (Ebtedaname, Robabname and Entehaname). The results show that Fate is one of the most basic teachings of Maulana and Sultan valad. From their point of view, unless the mystic reach the state of Fate, he cannot reach ascension; by reaching the threshold of Allah glory, he will see the image of Allah in his heart. Therefore, true survival is in the realm of fate not life. They also consider proliferation as a credit matter and believe that existence is the real truth but understanding this unity is only possible for those who burn their virtual existence against Allah. Molana and Sultan Valad speak of the unity of Allah and the perfect man andconsider the life of the divine people to be one with Allah.