پديد آورندگان :
ايران نژاد، اسماعيل دانشگاه آزاد اسلامي - واحد علوم و تحقيقات، تهران، ايران , محمدي، حسين دانشگاه تهران - گروه جغرافياي طبيعي، تهران، ايران , برنا، رضا دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات - گروه جغرافياي طبيعي، تهران، ايران
كليدواژه :
اسپيرمن , برنج , پيرسون , عملكرد , مدل XLSTAT
چكيده فارسي :
در اين تحقيق به كمك نرم افزار آماري XLSTT ،بررسي همبستگي مولفه هاي دما و بارش با عملكرد محصول برنج در مازندران طي سالهاي 1982 تا 2015) 33 سال) به دو روش اسپيرمن و پيرسون انجام پذيرفت. نتايج نشان داد كه روند افزايش دما در سطح استان مشهود است، همچنين بارش در بخشهاي غربي افزايشي و در نواحي شرقي استان كاهشي بوده است. با توجه به نمودارها و جداول موجود، روند توليد برنج طي سالهاي 1982 تا 2015 افزايشي بوده است. البته با توجه به ضريب همبستگي دما و عملكرد محصول برنج با مقدار عددي به ترتيب 4/0 ،3/0 و 05/0 براي چهار ايستگاه بابلسر، رامسر، قائم شهر و نوشهر و ضريب همبستگي بارش و محصول با مقدار 1/0 ،1/0 ،2/0 و 0/0 براي همين چهار ايستگاه كه همگي كمتر از 5/0 ميباشد، ميتوان نتيجه گرفت كه همبستگي در سطح ضعيف بوده و اين مقدار افزايش محصول مقرون
به صرفه و چندان مطلوب نبوده است. نتايج حاصل نشان ميدهد، افزايش ميزان محصول چندان چشم گير نبوده و نميتواند تنها براساس تغييرات و ي ا نوسانات دما و بارش معني دار باشد، بلكه دليل اصلي افزايش مقدار محصول ميتواند استفاده از انواع ارقام پر محصول و اصلاح الگوهاي كشت و آبياري نيز باشد. اما با توجه به اين كه ارقام پر محصول نياز به آب و كود و در نهايت هزينه هاي توليد بيشتري ميباشند، از اينرو كشاورزان رغبت چنداني به ادامه كشت آنها ندارند. نتايچ حاصل از افزايش اندك توليد ارقام برنج پرمحصول در سالهاي اخير با توجه به پايينتر بودن قيمت به دليل كيفيت پخت پايينتر و عدم بازار پسندي آنها در مقايسه با ارقام محلي و همچنين بالاتر بودن هزينه هاي توليد، كشاورزان تمايل چنداني به ادامه توليد ارقام پر محصول را ندارند. در نتيجه براي جلب رضايت كشاورزان ميبايست نسبت به بهبود شرايط كشت، آبياري، مراحل توليد و هزينه هاي مربوط به آن كمكهاي بيشتري از سوي دولت انجام پذيرد تا توليد ارقام پر محصول صرفه اقتصادي داشته باشد.
چكيده لاتين :
It was investigated the effect of climate factors variations on rice production in
Mazandaran province، using XLSTAT statistical software and correlation analysis by
Spearman and Pearson methods for temperature and precipitation parameters during 1982-
2015 in Mazandaran province. The results showed that the trend of temperature increase is
evident and precipitation has also been decreasing in the western and decreasing in eastern parts of the province. According to charts and tables, rice production has increased over the years 1982-2015. Of course, considering the correlation coefficient between
temperature and yield of rice with 0.4, 0.3 and 0.05 for Babolsar, Ramsar, Ghaemshahr
and Noshahr stations, and correlation coefficient between rainfall and yield with a value of
0.1, 0.1, 0.2 and 0.01 for the same four stations, which were less than 0.5 .It can be
concluded that the correlation is weak, and this amount of product increase is not costeffective and not very desirable. Of course, the main reason for increasing the yield can be
the high yield varieties using and correction of cultivation methods and irrigation patterns
application. But given that high yield varieties require more water and fertilizer, and
ultimately more production costs, farmers are not eager to continue cultivating them. The
result of the slight increase in production of high yield rice varieties in recent years, given
the lower prices due to their lower baking quality and lack of marketability compared to
local varieties and also higher production costs, Farmers are reluctant to continue
producing their cultivation. Consequently, in order to satisfy farmers, more government assistance must be provided to improve crop conditions, irrigation, production stages and associated costs to produce profitable high yield varieties.
