تحليل عوامل ساختاري موثر بر توسعه نهادي مناطق روستايي بوئين‌زهرا و آوج

اهداف و زمينه‌ها: نهادگرايي به‌صورت بنياني به اين موضوع مي پردازد كه هر فضاي جغرافيايي، محتواي نهادي و بومي خاص خود را دارد و بنابراين مسير توسعه آن نيز بايد مجزا باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسي عوامل ساختاري موثر بر توسعه نهادي در مناطق روستايي شهرستان‌هاي بوئين‌زهرا و آوج بود. روش شناسي: اين تحقيق تركيبي از روش هاي پيمايشي و تحليلي ساختاري است. به‌منظور تعيين منطقه مورد مطالعه، با توزيع خوشه‌اي برحسب دوري و نزديكي روستا به شهر و ميزان جمعيت، از مجموع 190 روستاي بالاي 20 خانوار در سطح شهرستان هاي بوئين‌زهرا و آوج، تعداد 18 روستا انتخاب شد. حجم نمونه با روش كوكران 378 نفر به دست آمد. به‌منظور تبيين و تحليل عوامل موثر بر توسعه نهادي در منطقه مورد مطالعه از روش تحليل سلسه مراتبي (AHP)، روش مدل‌سازي معادلات ساختاري و تكنيك تاپسيس استفاده شد. يافته‌ها: رضايت از عملكرد نهادهاي موجود در روستا، شناخت و آگاهي از ماهيت، وظايف نهادها، اعتماد نهادي، همبستگي اجتماعي، ظرفيت‌هاي انساني، شبكه‌هاي اجتماعي و مشوق‌ها و ظرفيت نهادي تاثير مهمي بر توسعه نهادي مناطق روستايي داشتند. همچنين از لحاظ توسعه نهادي بين روستاهاي با جمعيت بالاي شهرستان تفاوت وجود داشت؛ به‌طوري كه 22.2% (4 روستا) در سطح برخوردار، 33.4% (6 روستا) در سطح نيمه‌برخوردار و 44.4% (8 روستا) در سطح بسيار برخوردار قرار گرفتند. دليل اين امر بعد از شاخص‌هاي راه و جمعيت، ميزان نزديكي به مراكز شهري بود. نتيجه گيري: با توجه به ضرايب توسعه نهادي مي‌توان ادعا كرد كه ميزان برخورداري روستاها از جنوب شرق و مركز به سمت غرب و با دورشدن از مركز شهرستان كاهش مي يابد.