سقوط مهاباد و سرانجام هنگ چهاردهم ژاندارمري (مهر 1300 شمسي)

هدف: بعداز خاتمۀ جنگ جهاني اول و خروج قواي بيگانه از آذربايجان و  ضعف دولت مركزي، اسماعيل‌آقا (سمكو) به قدرت بلامنازع منطقه تبديل شد و درصدد بسط موقعيت خود برآمد. او در دي‌ماه 1299 اروميه را تصرف كرد. مخبرالسلطنه، حكمران آذربايجان، با آگاهي از وخامت اوضاع، هنگ چهاردهم ژاندارمري تبريز را به فرماندهي ماژور ملك‌زاده به استقرار در مهاباد و مقابله با پيشروي سمكو مأمور كرد. سمكو در مهرماه سال بعد به اين شهر حمله برد و آن را تسخير و هنگ چهاردهم ژاندارمري را متلاشي كرد. اين مقاله زمينه‌ها، چرايي، و چگونگي سقوط مهاباد را بازمي‌نماياند. روش/ رويكرد پژوهش: داده‌ها از اسناد آرشيوي و منابع كتابخانه‌اي گردآمده است. يافته‌ها و نتيجه‌گيري: حملۀ حساب‌شدۀ سمكو و ضعف و كوتاهي حكمران آذربايجان و فرماندۀِ ژاندارم‌ها سبب سقوط مهاباد و  كشتار صدها ژاندارم و تضعيف موقعيت حكومت مركزي در اين منطقه شد.