تجزيه و تحليل روش‌هاي برآورد ارتفاع برف مرز دائمي يخچال‌هاي كواترنري در ايران

تغييرات اقليمي كواترنري موجب جابه‌جايي ارتفاع برف مرز در نواحي كوهستاني ايران شده است. با توجه به گستردگي ايران در عرض‌هاي جغرافيايي مختلف و امتداد متنوع ناهمواري‌هاي آن، بررسي تغييرات اين ارتفاع به‌صورت يك واحد امكان‌پذير نيست. بر اين اساس در حوضه‌هاي آبريز درجه 2 ايران به تفكيك، آثار يخچال‌هاي كواترنري شناسايي شد. ارتفاع برف مرز به روش‌هاي رايت، ارتفاع كف سيرك پورتر، نسبت پنجه به ديواره رايت و پورتر و نسبت‌هاي ارتفاعي برآورد گرديد. نتايج حاكي از آن است كه ارتفاع برف مرز برآورد شده با روش رايت در بسياري از حوضه‌هاي آبريز با روش‌هاي ديگر همخواني ندارد. از اعمال اين روش در برآورد ارتفاع برف مرز دائمي در چنين حوضه‌هاي آبريزي صرف‌نظر شد. در مجموع از 21 حوضه آبريز داراي آثار سيرك يخچالي كواترنري، ارتفاع برف مرز 9 حوضه آبريز با روش نسبت‌هاي ارتفاعي، 6 حوضه آبريز با روش ارتفاع كف سيرك پورتر، 5 حوضه آبريز با روش نسبت پنجه به ديواره رايت و 1 حوضه آبريز با روش نسبت پنجه به ديواره پورتر همخواني بيشتري دارد. بالاترين ارتفاع برف مرز كواترنري برآورد شده، در حوضه آبريز كوير درانجير در واحد ژئومورفيك ايران مركزي 3098 متر و پايين‏ترين آن در حوضه آبريز تالش مرداب انزلي در واحد ژئومورفيك شمال 2033 متر است. اختلاف ارتفاع برف مرز دائمي كواترنري ناهمواري‌هاي ايران، 1065 متر بوده است. اين ارتفاع بين 2030 تا 3100 متر متغير بوده است. در بين واحدهاي ژئومورفيك بالاترين ارتفاع برف مرز كواترنري متعلق به ايران مركزي (2853 متر) و پايين‌ترين آن در واحد ژئومورفيك شمال شرق (2424 متر) بوده است.