مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تأثير دوره هاي كنترل و تداخل علف هاي هرز بر خصوصيات رشدي و عملكرد ذرت دانه اي (Zeamays L.)

چكيده فارسي :

سيستم‌هاي مديريت علفهاي هرز به‌عنوان راهكاري موفقيت‌آميز در كاهش كل هزينه كنترل علفهاي‌هرز و رسيدن به عملكردهاي قابل قبول اقتصادي است. از اين‌رو، به‌منظور بررسي كنترل و تداخل علفهاي‌هرز بر خصوصيات رشدي ذرت دانهاي، تحقيقي در سال 1391در مزرعه شركت كشت و صنعت دشت‌ناز ساري در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با 12 تيمار و چهار تكرار، به اجرا درآمد. تيمارها شامل كنترل و تداخل كامل علف‌هاي‌هرز (شاهد) و همچنين كنترل و تداخل علف‌هاي‌هرز در مراحل 3، 6، 10، 14برگي و تاسلدهي بود. براي تعيين زمان آغاز و پايان دورۀ بحراني كنترل علف‌هاي‌هرز ذرت از معادلۀ غيرخطي نوع لُجستيك استفاده شد. نتايج نشان داد كه گاوپنبه و تاج‌خروس ريشه قرمز از مهم‌ترين علفهاي‌هرز ذرت در اين منطقه بودند. طول مدت تداخل با وزن خشك و ارتفاع علفهاي‌هرز ارتباط مستقيم و معني‌دار داشت درصورتي‌كه طول مدت كنترل با تراكم علفهاي‌هرز ارتباط منفي داشت. طول دوره‌هاي تداخل و كنترل برارتفاع ذرت معني‌دار نبود، درحالي‌كه با قطر ساقه، وزن خشك، طول بلال، قطر بلال، وزن چوب بلال، تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در هر رديف، وزن هزاردانه و عملكرد دانه ذرت بسيار معني‌دار بود.‌ تداخل كامل علف‌هاي‌هرز منجر به كاهش در قطر ساقه، وزن خشك، طول بلال، قطربلال، وزن چوب بلال، تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در هر رديف، وزن هزار دانه و در نهايت عملكرد دانه ذرت، در مقايسه با كنترل كامل (شاهد) علف‌هاي‌هرز شد. دورۀ بحراني كنترل علفهاي‌هرز در سطح 5 درصد كاهش عملكرد مجاز دانه بين 38 تا 65 روز پس از كاشت‌ ذرت يا 392 تا 804 درجه- روز رشد (7 تا 8 برگي) برآورد شد و با احتساب 10 درصد كاهش عملكرد مجاز، اين دوره در فاصله بين 48 تا 55 روز پس از كاشت ذرت يا 534 تا 653 درجه- روز رشد تعيين شد