نظريۀ «خون خدا » در عرفان اسلامي

The Theory of God›s Blood in Islamic Mysticism

پرسش اصلي در مقاله پيش رو، معطوف به نحوه تعالي خون انسان كامل و خدايي شدن آن خون (ثار الله ) است تا معلوم گردد كه آيا ثار الله و انتساب خون به خدا، تعبيري مجازي است يا عبارتي حقيقي است، و اگر انتساب خون به خدا، امري حقيقي و نه از سر مجاز مي باشد، آنگاه مفهوم و معناي آن در عرفان اسلامي چه مي تواند باشد و چگونه مي توان امري مادي و محدود مانند خون را به حقيقتي مطلق و فرامادي (خدا) نسبت داد؟ در مقاله حاضر، نخست، تفسير مفهوم ثار الله با تاكيد بر بحث قرب فرائض و قرب نوافل در عرفان مطرح شده تا با استفاده از قرب فرائض، انتساب خون به خدا به صورت حقيقي بيان شود و اين نحوه از انتساب موجب نقص و محدوديت در ناحيه خداوند نباشد. پس از بيان اينكه تعبير ثار الله متضمن نوعي ارتباط حقيقي (فنا به مثابه شدن) ميان انسان كامل و خداوند است، به دو عنصر نهفته ديگر در تعبير ثار الله اشاره شده و ارتباط حماسه و رثاء با خون مورد بحث قرار مي گيرد. نويسنده در خاتمه تلاش مي كند به ابعاد عملي و كاركردهاي معاصر چنين موضوعي به ظاهر انتزاعي پرداخته و تضاد نظريه خون خدا را با تئوري سكولار مرگ خدا در دنياي امروز گوشزد نمايد.

The main question in the following article is about the perfection of human blood and the change of that blood into Good blood (thārallah) to determine whether thārallah and the attribution of blood to God is a virtual interpretation or a literal phrase. Besides, if the attribution of blood to God is true and not a metaphor, then what can it mean in Islamic mysticism and how can one attribute a material and limited matter, such as blood, to an absolute and transcendental truth (God)? In the present article, first of all, the interpretation of the concept of thārallah is presented with an emphasis on Qorb-e Farāez and Qorb-e Nawafel in mysticism; therefore, the attribution of blood to God is expressed in real terms, and this attribution does not indicate any defects in the domain of God. After expressing that the interpretation of thārallah implies a certain real relationshipbetween the perfect man and God, the article refers to two latent elements in the interpretation of thārallah. Finally, the author tries to deal with the practical aspects and contemporary functions of this seemingly abstract issue, and points out the contradiction of the theory of God›s blood to the secular theory of the death of God in today›s world.