مطالعه خروج چوب درختان بادافتاده با تراكتور كشاورزي مجهز به وينچ

Study of wind fall trees extraction using farm tractor equipped by winch

ﺳﺎﺑﻘﻪ و ﻫﺪف: درﺧﺘﺎن رﯾﺸﻪ ﮐﻦ و ﺑﺎداﻓﺘﺎده ﺳﻬﻢ ﻋﻤﺪه اي از ﺣﺠﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاري درﺧﺘﺎن را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺟﻨﮕﻞ در ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي ﮔﯿﻼن را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﮐﻢ و ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﻣﻘﻄﻮﻋﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺧﺮوج اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت از اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋه اي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺧﺮوج ﭼﻮب درﺧﺘﺎن ﺑﺎداﻓﺘﺎده ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﺘﻮر ﮐﺸﺎورزي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﯾﻨﭻ از ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﯾﻦ روش ﻫﺎي ﺧﺮوج ﭼﻮب در ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي ﺣﻮزه آﺳﺘﺎرا اﺳﺖ. آﮔﺎﻫﯽ از ﮐﺎراﯾﯽ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺪﯾﺮان ﺟﻨﮕﻞ را در اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻬﯿﻨﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻋﻤﻠﯿﺎت ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ در ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي اﯾﻦ ﺣﻮزه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ: اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﭘﺎرﺳﻞ ﺷﻤﺎره دو و 10 از ﺣﻮزه ﯾﮏ ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي ﺷﻤﺎل اﯾﺮان اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺎر و زﻣﺎن ﺳﻨﺠﯽ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺮوج ﭼﻮب درﺧﺘﺎن ﺑﺎداﻓﺘﺎده ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮاﮐﺘﻮر ﮐﺸﺎورزي ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ وﯾﻨﭻ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺟﺰاي ﯾﮏ ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﺘﻮر ﮐﺸﺎورزي ﻣﺸﺨﺺ و زﻣﺎن ﻫﺮ ﯾﮏ از اﺟﺰا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از زﻣﺎن ﺳﻨﺞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺷﺪ. راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮ واﺑﺴﺘﻪ زﻣﺎن ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ و ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رﮔﺮﺳﯿﻮن ﺧﻄﯽ ﭼﻨﺪ ﻋﺎﻣﻠﻪ و ﺑﻪ روش ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺷﯿﻮه ﻧﺎﻣﻪ ﯾﻮﻓﺮو و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﻋﺘﯽ از ﺷﯿﻮه ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ و ﻣﺮاﺗﻊ ﮐﺸﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ: ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﯾﮏ ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ زﻣﺎن ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎ ﺑﺎر و زﻣﺎن وﯾﻨﭽﯿﻨﮓ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ، ﺷﯿﺐ ﻣﺴﯿﺮ وﯾﻨﭻ، ﻓﺎﺻﻠﻪ وﯾﻨﭻ، ﺣﺠﻢ و ﺗﻌﺪاد ﮔﺮده ﺑﯿﻨﻪ در ﻫﺮ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ را ﺑﺮ روي زﻣﺎن ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ ﺑﺎ ﺗﺮاﮐﺘﻮر ﮐﺸﺎورزي دارﻧﺪ. ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺗﻌﺪاد ﮔﺮده ﺑﯿﻨﻪ، ﺣﺠﻢ ﺑﺎر، ﺷﯿﺐ ﻣﺴﯿﺮ وﯾﻨﭽﯿﻨﮓ، ﻓﺎﺻﻠﻪ وﯾﻨﭽﯿﻨﮓ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ، زﻣﺎن ﯾﮏ ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ. ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺧﺎﻟﺺ و ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ 2/38 و 2/02 ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺐ ﺑﻮد. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي وارد ﺷﺪه در ﻣﺪل ﺑﺮ روي ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﺣﺠﻢ ﺑﺎر، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ واﺣﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي: وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﯿﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ، ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﮐﻢ، آﺳﯿﺐ ﮐﻢ ﺗﺮ ﺑﻪ ﺗﻮده ﺳﺮﭘﺎ و ﺗﻄﺎﺑﻖ ﭘﺬﯾﺮي ﺗﺮاﮐﺘﻮر ﮐﺸﺎورزي اﻣﮑﺎن اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ را در ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ ﺟﻨﮕﻞ ﻣﯿﺴﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد وﻟﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ و ﻫﺰﯾﻨﻪ واﺣﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ آن ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﻮﺑﮑﺸﯽ، ﺷﯿﺐ ﻣﺴﯿﺮ وﯾﻨﭽﯿﻨﮓ، ﻓﺎﺻﻠﻪ وﯾﻨﭻ ﺑﺎر، ﺣﺠﻢ و ﺗﻌﺪاد ﮔﺮده ﺑﯿﻨﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﭼﻮب در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎداﻓﺘﺎده ﮐﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺪﯾﺮان و ﭘﯿﻤﺎﻧﮑﺎران ﺷﺎﻏﻞ در ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﺟﻨﮕﻞ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري درﺧﺘﺎن ﺑﺎداﻓﺘﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.

Short wood extraction with farm tractor equipped with winch is common method of skidding in forest of Astara watershed. Awareness efficiency of such systems helps to forest harveting managers for optimal choice of mechanized harvesting. Therefore, wood skidding with farm tractor was studied in parcel number 2 and 10 of this watershed. Skidding work elements were specified by work study and time of each element was measured by stopwatch. Relation between skidding time as a dependent variable and each of independent variable was surveyed by multivariate linear regression by stepwise method. IUFRO instructions for time study was used for estimating system production also, FRWO instructions for cost estimation. Final result indicated that skidding distance, winching line slope and distance, log number per turn and volume are most effective factors on skidding time of farm tractor. This study revealed that net and gross hourly production was 2.38 and 2.02 cubic meter.