تأثير مديريت آبياري با استفاده از پتانسيل آب در خاك بر بهره‌وري آب گياه رزماري (Rosmarinus officinalis L)

مديريت صحيح آب در مزرعه، باعث استفاده بهينه از منابع آب، خاك، كود و توليد محصولاتي با كميت و كيفيت بالا را امكان‌پذير مي‌سازد. در اين راستا به‌منظور ارزيابي دو سيستم آبياري قطره‌اي سطحي و زيرسطحي در شرايط اعمال سطوح مختلف مكش رطوبتي بر گياه رزماري، آزمايشي در قالب طرح كرت‌هاي نواري يك‌بار خردشده بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي، با سه تكرار در ايستگاه توليد نهال شهرداري كرمان در سال زراعي 1394اجرا شد. در اين آزمايش سه آستانه پتانسيل (40، 60 و 80 سانتي بار جهت شروع آبياري) به‌عنوان عامل اصلي ودو سيستم آبياري قطره‌اي (سطحي و زيرسطحي) به‌عنوان عامل فرعي، مورد مقايسه قرار گرفتند. نتايج تحقيق نشان داد كه صرفه‌جويي 44.6 ميلي‌متري آب (21.7 درصد) بين نقاط پتانسيلي 60 و 40 سانتي‌بار، در شرايطي باعث كاهش 12.5 درصدي وزن خشك اندام هوايي، 12.8 درصدي تعداد شاخه زايا و 11 درصدي ارتفاع بوته شد كه افزايش 10.5 درصدي بهره‌وري آب را در پي داشت. اين در حالي بود كه اعمال سطح پتانسيلي 80 سانتي‌بار در مقايسه با سطح پتانسيلي 60 سانتي‌بار باعث كاهش 33.4 درصدي وزن خشك اندام هوايي، 22.9 درصدي تعداد شاخه زايا و 22.5 درصدي ارتفاع بوته شد و تنها افزايش 4.5 درصدي بهره‌وري آب را در پي داشت. از طرف ديگر وزن خشك اندام هوايي در آبياري زيرسطحي به مقدار 48 گرم در هر مترمربع بيشتر از آبياري سطحي بود. اين در حالي بود كه به‌رغم صرفه‌جويي 10 درصدي مصرف آب در آبياري زيرسطحي نسبت به آبياري سطحي، بهره‌وري آب در اين سيستم 21.4 درصد بيشتر بود. صفات ارتفاع بوته و تعداد شاخه زايا در آبياري قطره‌اي زيرسطحي به ترتيب 8.2 و 8.7 درصد نسبت به آبياري سطحي بيشتر بود. بنابراين استفاده از آبياري قطره اي زيرسطحي در سطح پتانسيلي 60 سانتي‌بار در كشت گياه رزماري در شهر كرمان مي تواند راهكاري مناسب براي صرفه‌جويي در مصرف آب و افزايش بهره‌وري آب در دوره هاي خشك‌سالي باشد.