معرفي مدل بهينه‌شده تراكم تاج پوشش جنگل (FCD) به منظور ارزيابي و پايش مستمر جنگل‌هاي هيركاني

نقشه برداري از مساحت جنگل يك پيش نياز براي به دست آوردن اطلاعات كمي و كيفي در مورد جنگل ها و تدوين استراتژي هاي مديريتي و حفاظتي است. مدل بهبود يافته تراكم تاجپوشش جنگل (FCD) يكي از روش هاي پركاربرد براي نقشه برداري از جنگل ها با استفاده از تصاوير ماهواره اي است. يكي از جدي ترين چالش هاي مدل FCD ضعف در محاسبه تراكم تاجپوشش در جنگل هاي كم تراكم و همچنين جنگل هاي جلگه اي است. با توجه به كلروفيل موجود در مزارع زراعي ، بوته ها ، مراتع و غيره ، مدل FCD در تعيين مناطق جنگلي از ساير پوشش اراضي ذكر شده مشكل دارد. از اين رو ، هدف اصلي اين مقاله بر بهبود عملكرد مدل FCD براي غلبه بر اين محدوديت متمركز شده است. اين عملكرد بهبودي با اضافه كردن يك شاخص جديد به نام تركيب رنگي پوشش جنگل و از بين بردن پوشش گياهي غير جنگلي با استفاده از كرنل ميانگين و مدل رقومي ارتفاع با توجه به تعريف استاندارد جنگل حاصل شد. در اين مطالعه از تصاوير سري زماني ماهواره لندست به منظور برآورد تراكم در جنگل هاي هيركاني استفاده شد. بررسي و ارزيابي نتايج حاكي از افزايش صحت كلي و ضريب كاپاي مدل FCD بهبوديافته نسبت به مدل FCD اوليه است كه افزايش مقادير آن به ترتيب حدود 10% و 0.24 مي‌باشد. همچنين در راستاي اين هدف و به عنوان ارزيابي و مقايسه كارايي اين مدل نسبت به مدل اوليه، تغييرات سطح جنگل هاي هيركاني نيز به عنوان هدف ثانويه مورد بررسي قرار گرفت. به طور كلي نتايج اين بررسي نشان داد مساحت كل جنگل هاي هيركاني از سال 1366 تا سال 1396 حدود 154 هزار و 272 هكتار افزايش داشته است. سهم سه استان مازندران، گيلان و گلستان در اين افزايش به ترتيب حدود 75070، 47615 و 31567 هكتار بوده است. علاوه بر اين، نتايج نشان داد مساحت جنگل هاي هيركاني در بين بازه سال هاي 1388 تا 1396 حدود 17 هزار 631 هكتار كاهش داشته است. دستاورد كلي اين تحقيق حاكي از آن است كه براي برآورد مساحت دقيق جنگل ها با استفاده از مدل FCD نياز به تصاوير با قدرت تفكيك مكاني بسيار بالا مي باشد.