بررسي جايگاه يوز و كاركردهاي آن در تاريخ ايران

يوز يا يوزپلنگ از گونه‌هاي جانوري در خطر انقراض ايران است كه نه تنها جزئي از تاريخ طبيعي اين مرزوبوم به شمار مي‌رود بلكه در تاريخ، فرهنگ و تمدن ما نيز نقش دارد. از همين رو پژوهش حاضر در نظر دارد تا با روشي تحليلي ـ توصيفي و با استفاده از منابع و مآخذ تاريخي، به جايگاه يوز در تاريخ ايران بپردازد و به اين پرسش بنيادي پاسخ دهد كه اين گونه جانوري چه جايگاه و كاركردهايي در تاريخ ايران داشته است؟ يافته‌هاي پژوهش حكايت از آن دارد كه در تاريخ ايران از يوز به عنوان حيوان شكاري در مراسم شكار و بزم و رزم استفاده مي‌شده و در پاره‌اي از موارد به عنوان هديه و كالايي ذي‌قيمت به دربار شاهان ارسال مي‌گرديده است. حتي در دوره‌ي مغول يوز را به عنوان ماليات ثابت از ولاياتي كه اين گونه جانوري در آن مي‌زيست، دريافت مي‌كردند. علاوه بر اين ادبيات منثور و منظوم ما از يوز تأثير پذيرفته و در امثال و اشعار، به يوز اشارات فراواني شده است.