ارزيابي و برآورد ظرفيت‌هاي صادراتي محصولات صنايع غذايي ايران به بازار روسيه

توسعۀ تجارت ايران با تنگناهاي داخلي ‌و خارجي متعدد از جمله محدوديت دسترسي به بازارهاي هدف روبه‌رو است. با آغاز به‌كار اتحاديۀ اقتصادي اوراسيايي، با محوريت روسيه عضو مهم آن، توسعۀ صادرات ‌و دسترسي به بازار روسيه، موضوع اصلي است. اين نوشتار در پي آن‌ است كه بداند ظرفيت وارداتي روسيه براي محصولات ‌غذايي صادراتي ايران به چه ميزان است و در دهۀ اخير چه تغيير و تحول‌هايي را شاهد بوده است؟ چه ميزان از ظرفيت صادراتي محصولات غذايي ايران به بازار روسيه استفاده نشده است و چه اقدام‌هايي بايد براي توسعۀ صادرات به بازار روسيه انجام شود ‌و چه راه‌كارهايي انديشيده شود؟ اين نوشتار با ارزيابي عملكرد صادرات ‌ايران ‌‌و چشم‌انداز تقاضاي وارداتي محصولات غذايي روسيه، ظرفيت صادرات محصولات غذايي ايران به بازار روسيه را مطالعه مي‌كند. عملكرد صادرات محصولات غذايي ايران به بازار روسيه از يك‌سو روند، تركيب (تنوع‌) و پويايي صادرات ‌محصولات غذايي ايران ‌‌و از سوي ديگر به جدايي محصولات غذايي (رديف تعرفه‌ شش رقم نظام هماهنگ) از جنبۀ تغييرهاي روند، تركيب ‌(تنوع) كالايي ‌‌و مزيت‌هاي نسبي، حكايت از آن دارد كه شكاف بزرگي وجود دارد ميان آنچه هست‌‌ و آنچه بايد باشد. در واقع، از برآورد ظرفيت‌هاي ‌صادراتي ‌و تجزيه ‌و تحليل چشم‌انداز تقاضاي‌ وارداتي محصولات‌ غذايي در بازار روسيه، نتيجه مي‌شود كه ظرفيت‌ صادراتي به‌نسبت زيادي در محصولات غذايي به بازار روسيه از نظر تعداد، تنوع‌، ارزش و ظرفيت صادراتي استفاده نشده وجود دارد. در زنجيرۀ ارزش محصولات غذايي، در حال حاضر ايران در ابتداي زنجيره، بدون ارزش‌افزودۀ بالاتر و بيشتر به محصولات غذايي كه داراي محتواي داخلي بالاتري است، اتكا دارد. بنابراين پيشنهاد مي‌شود به تنوع ‌و تفاوت محصول، صرفه‌هاي مقياس، تحولات ساختاري ‌و برتري‌هاي رقابتي درون‌زاي محصولات غذايي توجه كافي و اهتمام ويژه شود.