مؤلفه‌‌ها و موانع رويكرد ژئوكالچر ايران در قبال ابتكار كمربند و راه چين در آسياي مركزي

ابتكار كمربند و راه چين به‌عنوان بزرگ‌ترين و جسورانه‌‌ترين طرح در سياست خارجي اين كشور همچون گامي بلند به‌سوي ابراز وجود و كنارگذاشتن سياست خارجي محتاطانه برجاي‌مانده از دوران دنگ شيائوپينگ تلقي مي‌‌شود كه پيامدهاي آن مي‌‌تواند در گسترۀ جهاني احساس شود. با اين حال، در بعد منطقه‌‌اي به‌نظر مي‌رسد كه آسياي مركزي از مناطقي است كه به‌دليل موقعيت جغرافيايي خود و همسايگي با مناطق غربي چين كه مورد توجه و سرمايه‌‌گذاري فزايندۀ دولت چين قرار گرفته‌‌اند از اين سياست بيشترين اثر را مي‌پذيرد. با توجه به اينكه ماهيت اصلي راهبرد چين، توسعۀ راه‌‌هاي ارتباطي و انتقالي است كه فرصتي تاريخي براي مشاركت فعال در آن با هدف گسترش تبادل انديشه و فرهنگ در كنار انتقال كالا فراهم مي‌شود، اين پرسش مطرح مي‌شود كه بهترين و كارآمدترين رويكرد سياست منطقه‌اي ايران در آسياي مركزي با توجه به ابتكار كمربند و راه و پيامدهاي منطقه‌اي آن چه خواهد بود؟ در پاسخ به اين پرسش با اتكا بر نظريۀ سازه‌‌انگاري و به‌ويژه تأثير اين نظريه در حوزۀ منطقه‌‌گرايي نوين، رويكرد مبتني بر ايران فرهنگي به‌عنوان بهترين سياست معرفي مي‌شود كه در مقايسه با رويكردهاي رقيب از مزيت نسبي مناسبي براي كشور برخوردار است. در اين نوشتار، ميان سه رويكرد ژئوپليتيك، ژئواكونوميك و ژئوكالچر در سياست منطقه‌اي ايران در آسياي مركزي بررسي مقايسه‌اي كوتاهي انجام مي‌دهيم. همچنين موانع رويكرد ژئوكالچر ايران را بررسي مي‌كنيم.