شناسايي زيستگاه‌هاي مطلوب خرس قهوه‌اي (Ursus arctos) در جنگل‌هاي زاگرس شمالي

حيات وحش يكي از شاخص‌هاي مهم زيستي اكوسيستم‌ها و يكي از معيارهاي مهم تنوع زيستي است كه حفظ آن مستلزم شناخت خصوصيات گونه‌ها و همچنين زيستگاه آنها است. تعيين مطلوبيت زيستگاه‌ حيات وحش داراي اهميت بسزايي در برنامه‌هاي حفاظت و مديريت حيات وحش است. خرس قهوه‌اي به‌عنوان بزرگترين پستاندار گوشتخوار ايران در بيشتر اكوسيستم‌هاي جنگلي و كوهستاني پراكنده شده و از اهميت حفاظتي بالايي برخوردار است. در اين پژوهش، مدل سازي مطلوبيت زيستگاه خرس قهوه‌اي در استان كردستان با استفاده از الگوريتم آنتروپي بيشينه (مكسنت) انجام شد. بدين منظور پس از جمع‌آوري داده‌هاي نقاط حضور و لايه‌هاي محيطي و بررسي همبستگي بين لايه‌ها، اطلاعات به‌دست آمده وارد مدل مكسنت شد. نتايج حاصل از مدل سازي نشان داد كه متغيرهاي دماي فصلي، ميزان بارندگي ساليانه، شيب، ارتفاع و كاربري/ پوشش اراضي مهم‌ترين متغيرهاي تأثيرگذار در مطلوبيت زيستگاه خرس قهوه‌اي است. بر اساس نتايج حاصل، از كل مساحت استان كردستان، 1 درصد داراي مطلوبيت زياد،11 درصد داراي مطلوبيت متوسطو 5 درصد داراي مطلوبيت كم بوده و 83 درصد در طبقه نامطلوب قرار دارد. بر اساس نتايج حاصل، مناطق حفاظت شده چل چمه، شاهو و كوسالان، زيستگاه‌هاي مطلوبي براي خرس قهوه‌اي هستند. جنگل‌هاي زاگرس به‌عنوان يكي از زيستگاه‌هاي اصلي خرس قهوه‌اي در ايران محسوب مي‌شود؛ در نتيجه، حفاظت از اين زيستگاه‌ها به‌منظور حفظ جمعيت‌هاي اين گونه گوشتخوار ارزشمند ضروري است.