تعيين دوز موثر اندامهاي بحراني در آزمونهاي راديوگرافي ديجيتال

زمينه و هدف: با توجه به افزايش روزافزون آزمونهاي راديوگرافي با استفاده از دوزيمتر ترمولومينسانس (TLD) در آزمونهاي مختلف راديوگرافي، مي توان مقدار دوز موثر اندامهاي بحراني را اندازه گرفت. در اين تحقيق، روند پيشرفت دستگاههاي راديولوژي از آنالوگ به ديجيتال كه موجب تسريع در انجام راديوگرافي ها به خصوص بيماران اورژانسي شده است، بررسي شد؛ سپس ميزان دوز موثر اندامهاي بحراني در دستگاههاي راديوگرافي ديجيتال با استفاده از دوزيمتر TLD محاسبه گرديد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي-تحليلي از 29عدد دوزيمتر TLD استفاده شد. ابتدا مراحل كااليبراسيون TLDها توسط مركز حفاظت سازمان انرژي اتمي تهران انجام گرديد، سپس با استفاده از TLDها در آزمونهاي راديوگرافي دوز معادل و سپس دوز موثر اندامهاي بحراني محاسبه شد. يافته ها: داده ها با استفاده از آزمون واريانس ANOVA در نرم افزار SPSS انجام شد. ميانگين دوزهاي موثر اندامهاي بحراني عبارتند از: ميانگين دوز موثر تيروئيد mSv 0/0034 ±0/0015(در راديوگرافي گردن)، ميانگين دوز موثر چشم mSv 0/0063 ±0/0004(در راديوگرافي جمجمه)، ميانگين دوز موثر پستان mSv 0/0067 ±0/0009(در راديوگرافي ريه) و ميانگين دوز موثر تخمدان mSv 0/0201 ±0/0652(در راديوگرافي شكم). اختلاف معناداري ميان دوز موثر اندامهاي تيروئيد و تخمدان كه هر دو در وضعيت قداميخلفي (AP) قرار دارند، يافت شد(0/05 P). در مورد اندامهاي چشم و پستان كه هر دو در وضعيت خلفي-قدامي (PA) قرار دارند، اختلاف معناداري مشاهده نشد. (0/05 P)نتيجه گيري: تحقيق حاضر نشان داد كه مقدار دوز موثر بيمار در آزمونهاي راديوگرافي به ضخامت عضو مورد نظر و وضعيت بيمار بستگي دارد كه در مقدار دوز اشعه جذب شده بيمار، تاثير بسزايي دارد.