بررسي و نقد كتاب سلجوقيان از آغاز تا فرجام

در قرن پنجم هجري، گستره سلسلۀ سلجوقيان فراتر از مرزهاي ايران كنوني را در بر مي‌گرفت وآنان موجب پيوند تاريخ ايران با قلمروهاي همسايه شد‌ند. ازاين‌رو، بررسي تاريخ اين سلسله از اهميت دوچندان برخوردار است. در همين راستا، اثر سلجوقيان از آغاز تا فرجام، نوشته ابوالقاسم فروزاني، در هفده فصل، تلاشي درجهت بررسي تمام جنبه‌هاي حكومت سلجوقي است. پرسشي كه در اين خصوص مطرح مي‌شود اين‌ است كه نويسنده تا چه‌اندازه براساس اهداف تأليف اين كتاب مبني‌بر ارائه متنِ درسي توانسته جنبه‌هاي مختلف حكومت سلجوقي را تحليل و تبيين كند. بنابراين، در اين مقاله با رويكرد انتقادي، شيوۀ تحليلي و روايي كتاب بررسي شده است. براساس پژوهش صوت‌گرفته مي‌توان به اين يافته‌ها اشاره كرد؛ به‌رغم موضوعات متنوعي كه اين اثر دربارۀ سلسلۀ سلجوقيان پوشش مي‌دهد، به‌خصوص وجه تمدني و فرهنگي كه از مزاياي مهم آن است، شيوه روايي در اين اثر نمود غالب دارد، به‌گونه‌اي‌كه درجايگاه كتاب‌ آموزشي دانشگاهي فهم تحليلي دورۀ سلجوقيان براساس آن دشوار خواهد بود.