تحليل پژوهش‌هاي ايران درباره‌ي آلودگي هوا با رويكرد علم‌سنجي

سابقه و هدف: امروزه در علم‌سنجي از كليدواژگان توليدات علمي جهت ارزيابي بروندادهاي علمي استفاده مي‌شود. در اين پژوهش از كليدواژگان توليدات علمي متخصصان ايراني حوزه آلودگي هوا نمايه شده در پايگاه‌هاي بين‌المللي جهت تحليل واژگان استفاده شده است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش از نوع كاربردي و با استفاده از فنون و نرم‌افزارهاي علم‌سنجي انجام‌شده است. داده‌هاي اين پژوهش از پايگاه وب‌آ‌وساينس از سال‌ ۱۹۸۳ الي ۲۰۱۸ استخراج شد. جامعه پژوهش شامل ۱۰۵۴ مدرك كه با استفاده كليدواژه‌هاي لاتين مرتبط با آلودگي و ريشه‌هاي آن و مطابق با استراتژي جستجو پايگاه مي‌باشد، به‌دست آمده است. براي تجزيه ‌و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار‌هاي Bib Excel، SPSS، UCINET و Excel استفاده شده است. يافته‌ها: يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد از نظر فراواني، كليدواژه‌هاي تهران و ذرات معلق بيشترين فراواني را داشته‌اند. نتايج اين پژوهش نشان داد توليدات علمي پژوهشگران ايراني حوزه‌ ي آلودگي هوا از ۱۱ خوشه تشكيل شده است كه خوشه‌هاي ۱ و ۱۱ به ترتيب با ۱۴ و ۱۳ واژه از پربسامدترين خوشه‌ها به شمار مي‌روند. همچنين بر اساس يافته‌ها، پژوهشگران كشور آمريكا بيشترين همكاري را با پژوهشگران ايراني با توليد ۹۱ مدرك داشته‌اند. از طرفي در بازه‌ي زماني مورد مطالعه، مؤسسات پژوهشي و اجرايي حوزه ‌ي آلودگي هوا كمترين توليدات علمي را داشته‌اند. نتيجه‌گيري: توليدات علمي پژوهشگران ايراني در سال‌هاي مشخص‌شده روند رو به رشدي داشته است. همچنين نقشه‌هاي تراكم واژگان حوزه ‌ي آلودگي هوا نشان از تراكم واژگان كيفيت هوا و ذرات معلق در نقشه‌ها را دارد.